Sağlığın ölümü - Yasemin Demirci*
- Hekim Sözü Ocak-Haziran 2023
- 284
Bu kitap makine mühendisi olacakken tesadüfen doktor olmuş ve hekimliği severek uygulamış, bildiklerini öğrencilerine severek öğretmeye çalışmış bir hekimin feryadıdır.
Anamnez ve fizik muayene, Hipokrates’ten başlayarak tıbbın binlerce yıllık tarihinden süzülüp gelen, hekimliğin olmazsa olmaz ritüelidir; tıpkı dinsel, sosyolojik ritüeller gibi. Son 20 yılda sağlık hizmetlerinin özelleştirilmesi ile hekimlik mesleğinin temeli olan anamnez ve fizik muayeneye ayrılan sürenin ve önemin azaldığı hepimizce malum. Bu iki önemli unsurun yerini ise pahalı laboratuar tetkikleri ve ileri teknoloji ürünü tanı yöntemleri aldı.
Kitapta anamnez avcısı bölümünde birbirinden eşsiz vaka örnekleri ile hiçbir ileri tanı yönteminin anamnez ve fizik muayenenin yerini dolduramayacağını birkez daha anlıyoruz. Vakalar sadece tıbbi bilgimizi sorgulamamızı sağlamıyor, mevcut sağlık sistemini, hasta-hekim ilişkisini de sorgulamamızı sağlıyor. Bu yüzden bu kitap sevgili Füruzan’ın deyimiyle “Bir ahlak kitabıdır” da.
Kitap, 1952 yılında Rize’nin Pazar ilçesinde dünyaya gelen M. Taner Gören’in Rize-Ardeşen’de başlayıp İstanbul Tıp Fakültesi’ne uzanan yaşam serüveni ile başlıyor. İstanbul Tabip Odası aktivisti iken 2010-2014 yılları arasında Oda Başkanlığı yapan hocamız 2016-2018 yılları arasında ise TTB Merkez Konsey üyeliği görevini yaptı. Bu dönemde iktidarca yürütülen Afrin Harekatı sebebi ile TTB Merkez konsey üyesi olarak “Savaş bir halk sağlığı sorunudur” başlıklı basın açıklamasından dolayı İstanbul Tıp Fakültesi Kardiyoloji Kürsüsü’ndeki odasından kelepçeli vaziyette göz altına alındı. Yargılama sonucunda ceza aldıkları karar duruşmasında, hocamız her zamanki gibi Karadeniz fıkrası anlatmayı ihmal etmedi.
Taner hocamız sadece hasta anamnezini almakla kalmayıp kitabın son bölümünde can çekişen tıbbın anamnezini de almış. Antik çağlardan başlayarak tıp tarihini özetlemeyi başarmış. Tarihte bilinen ilk hekim Mısırlı İmhotep (İ.Ö. 2600), eski Yunan tıbbının ilk hekim figürü Asklepius, M.Ö. beşinci yüzyılda yaşamış ve tıbbın babası kabul edilen Hipokrates’i de bulacaksınız. Takibinde Roma tıbbı, İslamiyet döneminde tıp, Ortaçağda tıp, Rönesans ve sonrasında tıp, on yedinci yüzyıl tıbbı ve Türkiye’de tıbbın gelişimini okuyacaksınız.
Özellikle yeni mezun veya intörn doktor arkadaşlarımızın meslek hayatına ışık tutacağına inanarak, küçük büyük herkese keyifli okumalar dilerim.
*Dr., Hekim Sözü Yayın Kurulu Üyesi
