Danıştay Vergi Daireleri Genel Kurulu, "Kendi Meslek Kuruluşlarından İzin Alan İş Sahiplerinin de Belediyelere Ayrıca İşyeri Açma İzni Harcı Ödemeleri" Gerektiği Yolundaki Belirlemenin Avukatlara

İstanbul Depremine Yönelik Sağlık Hizmetinin Yapılanması Çalışma Grubu Anasayfa

Danıştay Vergi Daireleri Genel Kurulu, "Kendi Meslek Kuruluşlarından İzin Alan İş Sahiplerinin de Belediyelere Ayrıca İşyeri Açma İzni Harcı Ödemeleri" Gerektiği Yolundaki Belirlemenin Avukatlara

Şubat 19, 2007
2942

İşyeri ruhsat harcının hangi işyerlerinden alınması gerektiği hususunda bu sitede daha önce yayımlanan yazıda ayrıntılı olarak açıklandığı gibi;

1219 sayılı Tababet ve Şuabatı Sanatlarının Tarzı İcrasına Dair Kanun ve bağlı düzenlemelerle, genelde özel sağlık kuruluşlarının, özelde ise muayenehanelerin açılış ve işleyişine ilişkin özel hükümlere yer verilmiş ve İl Sağlık Müdürlükleri yetkilendirilmiştir.

Aynı yazıda Danıştay 8. ve 9. Daireleri, 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu’nun Çeşitli Harçlarla İlgili Hükümlerinin Uygulanmasına İlişkin Yönetmeliğin 10. maddesinde sayılan, aralarında muayenehanelerinde bulunduğu işyerlerinin ruhsat almak zorunda olmasalar bile, belediyelere işyeri açma harcı ödeyecekleri yönünde karar verdiğini aktararak;

““İşyeri açma harcı” düzenlemesi, verilen ruhsatın ve yine ruhsat verilirken sunulması gereken bir hizmetin/işin karşılığı olarak düşünülüp öngörülmüştür. Belediyeye bu yönde bir hizmet almaksızın harç ödemek genel hukuk ilkelerine ve yasaların düzenlenme amaçlarına aykırı düşmektedir. Muayenehaneler de dahil olmak üzere özel sağlık kuruluşlarının açılmasında yetki Sağlık Bakanlığına verilmiş ve Bakanlık tarafından bu konuda oldukça ayrıntılı düzenlemeler yapılmıştır. Özel sağlık kuruluşlarının açılışında yetki ve hizmet Sağlık Bakanlığında iken, harcın belediyeye ödenmesinin hukuka aykırı olduğu açıktır.

Bu durumda, işleme muhatap kalan hekimler tarafından, ilgili belediye işlemi ile birlikte 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanununun 85.maddesine dayanılarak çıkarılan ve 21.08.1981 gün ve 17435 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren yönetmeliğin 10. maddesinde yer alan “muayenehane” ibaresinin iptali için yargı yoluna gidilmesi” gerektiğini belirtmiştik.

Nitekim Ankara Barosu’nun açtığı davada, Danıştay Vergi Daireleri Genel Kurulu,

“Harç karşılığında belirli kamu hizmetlerinden yararlananların bu hizmet karşılığında devlete ödemeleri gereken para olup, harcın yükümlüsü de, kamu hizmetinden yararlanan veya harca tabi işlemi yaptıran kişidir.

Avukatlık Kanunu’nun 9. maddesi uyarınca, ilgili baro tarafından ruhsatname verildiği andan itibaren ünvanını kullanabilen avukatların levhaya yazıldıktan sonra kanunda belirtilen süre içinde baro bölgesinde nitelikleri barolarca belirtilen bir büro kurarak faaliyette bulunması yasal bir zorunluluktur. Avukatlık bürolarının açılması veya çalıştırılması hususunda belediyelerce izin verme veya kapatma yetkisi bulunmadığı, davalı belediye başkanlığınca verilen savunmada da kabul edilmekte olup, bu bürolar nedeniyle belirli bir kamu hizmeti karşılığı alınması esas olan işyeri açma izni harcının alınması hukuken mümkün değildir.

Bu durum karşısında, İçişleri Bakanlığınca yayımlanan 04.09.2000 tarih ve 48119 sayılı genelgede yer alan “kendi meslek kuruluşlarından izin alan iş sahiplerinin de belediyelere ayrıca “İşyeri Açma İzni Harcı ödemeleri” gerektiği yolundaki belirlemenin avukatlara uygulanması mümkün olmadığından avukatlar yönünden iptali gerekirken, genelgenin ve bu genelgeye dayanılarak baroya gönderilen işlemin iptali istemiyle açılan davanın reddi yolundaki Daire kararında isabet görülmemiştir.”

gerekçesi ile davanın reddine karar veren Danıştay Dokuzuncu Dairesi’nin kararının bozulmasına karar vermiştir.

Bu kararda da, işyeri açma harcının “belirli kamu hizmetlerinden yararlananların bu hizmet karşılığında devlete ödemeleri gereken para” olduğu belirtilerek, “Avukatlık bürolarının açılması veya çalıştırılması hususunda belediyelerce izin verme veya kapatma yetkisi bulunmadığı” bir başka ifadeyle Belediyeden bu anlamda herhangi bir hizmet almayan avukatlardan işyeri açma harcı istenmesinin hukuka aykırı olduğu sonucuna ulaşmıştır.

Muayenehaneler de dahil olmak üzere özel sağlık kuruluşlarının açılması veya kapatılması hususunda yetki Sağlık Bakanlığı’na verilmiş bulunduğundan, Belediyelerin herhangi bir yetkisi bulunmadığından, belediyeye harç ödenmesinin hukuka aykırı olduğu açıktır.

Ancak, ilgili mevzuat ve yargı kararlarına rağmen bu ihlalin devam etmesi nedeniyle, konunun hekimler yönünden de yargıya taşınması gerekmektedir. Belediyece işyeri açma izin harcı tahakkuk ettirilen hekimlerin başvurması halinde gerekli hukuki destek sunulacaktır.

Konuya ilişkin ayrıntılı bilgi hukuk büromuzdan alınabilir.