7 Ocak 2023 Tarihli Yönetmelik Değişiklikleri İle Mesleği Serbest Olarak İcra Etme Hakkı Üzerindeki Kısıtlamalar Ortadan Kalkmamıştır
- Ocak 07, 2023
- 953
Bilindiği gibi, mesleğini serbest olarak icra eden hekimler, 1219 sayılı Tababet ve Şuabatı Sanatlarının Tarzı İcrasına Dair Kanun ile 2219 sayılı Hususi Hastaneler Kanunu hükümlerine uygun olarak, muayenehanelerine müracaat eden hastaların teşhis ve tedavisini, hizmet bedeli hastalar tarafından karşılanmak üzere, özel sağlık kuruluşlarında yapabilmektedir.
Ancak 6 Ekim 2022 tarihinde hem Özel Hastaneler Yönetmeliği’nde, hem de Ayakta Teşhis ve Tedavi Yapılan Özel Sağlık Kuruluşları Hakkında Yönetmelik’te yapılan değişiklikler ile mesleğini serbest olarak icra eden hekimlerin, muayenehanelerine başvuran hastaların teşhis ve tedavisini, özel sağlık kuruluşlarında yapabilmeleri için, boş uzman hekim kadrosu bulma ve yıllık sözleşme yapma şartı getirilmiştir. Boş uzman hekim kadrosu olmaması halinde, özel sağlık kuruluşlarının, ancak toplam uzman hekim kadro sayılarının %15’ine kadar hekimle sözleşme imzalayabileceği düzenlenmiştir.
Sağlık hizmeti sunumunda herhangi bir ihtiyacın ürünü olmayan, hizmetin gerekleri ve kamu yararı ile bağdaşmayan, hekimler için serbest meslek icrasını imkânsız hale getiren ve hasta haklarını da ihlal eden bu düzenlemelerin yürütmesinin durdurulması ve iptali için çok sayıda meslek kuruluşu, uzmanlık derneği ve hekim tarafından Danıştay’a başvurulmuş; tarafımızdan da hem 206 hekim adına, hem de İstanbul Tabip Odası adına dava açılmıştır.
Hekim kamuoyunun büyük tepkisine neden olan düzenlemeler hakkında, Sağlık Bakanı Fahrettin Koca tarafından, 27 Aralık 2022 tarihinde, taleplerin ele alındığı ve dengeleri kuracak yeni çalışmanın 7 Ocak 2023 tarihinden önce ilan edileceği duyurulmuştur.
Nihayetinde yönetmelik değişiklikleri 7 Ocak 2023 tarih ve 32066 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak aynı gün yürürlüğe girmiş, Özel Hastaneler Yönetmeliği’nin Ek 5. maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendinin ilgili kısmı;
“ı) Muayenehanesi bulunan hekimler, 1219 sayılı Kanunun 12 nci maddesinin üçüncü fıkrası gereğince hizmet bedeli hasta tarafından karşılanmak ve Sosyal Güvenlik Kurumundan talep edilmemek kaydıyla, muayenehanesine müracaat eden hastalarının tedavisini yıllık sözleşme yapmak suretiyle ilgili branşta ruhsatı bulunan özel hastanelerde yapabilir. Özel hastaneler, ilgili branştaki toplam kadro sayısının üçte birini aşmayacak şekilde hekimle sözleşme yapabilir. Muayenehanesi bulunan 60 yaş üstü hekimler, sözleşme yaptığı hastanelerin birinde bu kadro sınırlamasına tabi tutulmaz. Sözleşme imzalanan hastanede muayenehaneden gelen hastaya öngörülen müdahalenin yapılamadığı durumlarda hekimin istediği başka bir hastanede bu işlemin yapılması için İl Sağlık Müdürlüğü tarafından vaka bazlı özel izin verilebilir…”
şeklinde yeniden düzenlenmiştir.
Aynı Yönetmeliğe, “Bu maddenin yayımlandığı tarihten önce muayenehanesi bulunan hekimler, sözleşme yapacakları hastanelerin birinde ek 5 inci maddenin birinci fıkrasının (ı) bendindeki kadro sınırlamasından muaf tutulur.” düzenlemesini içerir Geçici 20. Madde eklenmiştir.
Bu düzenlemelere paralel olarak Ayakta Teşhis ve Tedavi Yapılan Özel Sağlık Kuruluşları Hakkında Yönetmeliğin Ek 1. Maddesinin 12. fıkrasında da değişiklik yapılmıştır.
Görüldüğü gibi, muayenehane hekimleri için, tıp merkezi ve hastanelerde boş kadro bulmak koşulu ortadan kaldırılmış, ancak;
➢ Hekimin yıllık sözleşme yapacağı hastane ve tıp merkezinin, ilgili branşta ruhsatı bulunması şartı getirilmiştir.
➢ Hastane ve tıp merkezlerinin sözleşme yapabileceği hekim sayısı, ilgili branştaki toplam kadro sayısının üçte biri ile sınırlandırılmıştır.
Kadro sayısına ilişkin sınırlamanın iki istisnası düzenlenmiştir:
➢ 7 Ocak 2023 tarihinden önce muayenehanesi bulunan hekimler, sözleşme yapacakları sağlık kuruluşlarından birinde kadro sınırlamasına tabi tutulmayacaktır.
➢ Muayenehanesi bulunan ya da muayenehane açacak olan 60 yaş üstü hekimler de, sözleşme yapacakları sağlık kuruluşlarından birinde kadro sınırlamasına tabi tutulmayacaktır.
Ayrıca muayenehane hekiminin sözleşme imzaladığı sağlık kuruluşunda hastasına müdahale edemediği durumlarda, İl Sağlık Müdürlüğü’nden vaka bazlı özel izin alarak istediği başka bir hastanede bu işlemi yapabileceği düzenlenmiştir.
Böylelikle muayenehane hekimlerinin haklı talepleri yine karşılanmamış, 6 Ekim tarihli hukuka aykırı düzenlemelerden geri adım atılmış gibi görünse de; bu kez de ilgili branşın hastane ruhsatında yer alması şartı ve ilgili branştaki kadro sayısına bağlı kısıtlama getirilmiştir.
Hali hazırda muayenehanesi olan hekimler ile 60 yaş üstü hekimlere tek bir sağlık kuruluşu için verilen muafiyet, yeni muayenehane açılışları için ve 60 yaş altı için verilmemiştir. Hem mevcut muayenehaneler ile yeni açılacaklar arasında, hem de 60 yaş altı ve üstü hekimler arasında, ayrımı haklı kılan bir neden olmaksızın eşitlik ilkesi de ihlal edilmiştir.
Mesleğin serbest icrasına getirilen kısıtlama özü itibariyle devam ettirilmiştir. Tıpkı 6 Ekim tarihli değişikliklerde olduğu gibi, 7 Ocak değişiklikleri de, üst hukuk normları olan 1219 sayılı Kanun ile 2219 sayılı Kanunu’na aykırıdır. Çalışma hakkı, sözleşme özgürlüğü, eşitlik ilkesi, hukuk devleti ile hukuki güvenlik ve belirlilik ilkeleri, kazanılmış hak ve meşru beklenti ilkeleri gibi anayasal kuralları ihlal etmektedir.
Bu anlamda yargı yoluna yeniden başvurmak ve serbest meslek icrasına yönelik kısıtlamaları ortadan kaldırmak için İstanbul Tabip Odası sürecin takipçisi olacak, mücadeleye devam edecektir .
İstanbul Tabip Odası
Hukuk Bürosu
