Page 19 - Hekim Sözü (Sayı 16) Temmuz-Ağustos 2021

DOSYA

Bu dönem sağlık personeli sayısın- bu dönemde aynı nüfus politikası
da önemli artışların görüldüğü bir izlenmiştir.
dönemdir. İstanbul’dan sonra 1952’de
Ankara’da 1955 de İzmir’de Tıp Fakül- SON SÖZ
tesi açıldı. Yeni hemşire ve ebe okulları 1920-1960 arasında bilime dayalı ve
inşa edildi. 1950 yılıyla 1960 yılı karşı- kamu sağlığını önceleyen sağlık poli-
laştırıldığında hekim sayısı 3.020’den tikaları ile bulaşıcı hastalık mücade-
8.214’e, hemşire sayısı 721’den 1658’e, lesinde, sağlık insangücü üretiminde,
ebe sayısı da 1.285’ten 3.219’a yüksel- sağlık hizmetlerinin örgütlenmesinde
tilmiştir(Sağlık Bakanlığı, 2020 ) . önemli başarılar elde edilerek vatan-
daşın sağlık düzeyi hızla yükseltile-
1950 den sonrası kentleşmenin arttığı, bilmiştir. Ancak sağlık durumundaki
bulaşıcı hastalık yükünün azaltıldığı, gelişmenin sadece sağlık hizmetlerin-
sağlık düzeyinin nispeten iyileştiği deki başarılarla elde edilmesi mümkün
yıllardır. Talep arttığı için tedavi değildir. Ülkemizdeki olumlu gelişme-
hizmetleri önem kazanmış, koruyu- de elbette sağlık hizmetleri yanında
cu hizmetler ikinci plana itilmiştir. vatandaşın eğitim düzeyinin artması,
Uzman hekimlik gözde olmuş bula- beslenmesinin düzelmesi, konut ve
şıcı hastalık mücadelesinde çalışan çevre koşullarının iyileşmesi gibi et-
hekimlerin maaşları düşürülmüştür. Bu menlerin etkisi vardır. Sağlık topyekûn
gelişmeler paralel olarak da hastane ve kalkınmanın sadece bir ögesidir.
hasta yatağı sayılarında önemli artışlar Bu dönemde hizmet veren sağlık per-
görülmüştür. Bu dönemde tedavi sonelinin çok zor koşullarda ve büyük
hizmetleri yerel yönetimlerden alınmış bir özveri ile çalıştıkları unutulma-
sağlık bakanlığı artık tüm sorumluluğu malıdır. Bu özveride yeni kurulmuş
üstlenmiştir. cumhuriyetin yarattığı heyecan, vatan
sevgisi, görev sorumluluğu yanında
Her ne kadar bulaşıcı hastalık mücade-
lesinde önemli başarılar elde edilmişse güvenilen, liyakat ilkesine göre seçil-
de savaşa girmediğimiz halde İkinci miş, eğitimli, bilimi önder edinmiş,
Dünya Savaşı sırasında çeşitli yoksun- akıllı ve yetenekli, yine çok özverili
luklar ve hizmette aksamalar nedeniyle sağlık yöneticilerinin varlığı da önem
taşımaktadır.
tifüs ve çiçek salgınları görüldü, sıtma,
trahom, tüberküloz vakaları arttı.

Bu dönemde diğer dikkat çekici bir
gelişme 1946 yılında İşçi Sigortaları
İdaresi’nin (Sosyal Sigortalar Kurumu)
kurulmasıdır. Bu sadece işçiler için
bir sağlık sigortası idi. Tüm toplum
için bir Genel Sağlık Sigortası siste- KAYNAKLAR
mi ve finansman sağlamak üzere bir
Sağlık Bankası Behçet Uz zamanında Karabulut U. ( 2007) Cumhuriyet’in İlk Yıl-
larında Sağlık Hizmetlerine Toplu Bir Bakış, Dr.
düşünülmüştü ama gerçeklememişti. Refik Saydam’ın Sağlık Bakanlığı ve Hizmetleri,
1952 yılından itibaren de Kurum kendi 1925-1937, Çağdaş Türk Tarihi Araştırmaları
dispanser ve hastanelerini açmaya baş- Dergisi, Cilt 6, Sayı 15, s.151-160
lamıştır. Kurumun, batıdaki örnekleri Özakman T. ( 2009) Cumhuriyet, Türk Mucizesi,
gibi sadece sağlık sigortası sağlamak Bilgi Yayınevi, Ankara
yerine sağlık hizmeti de vermeye başla-
Öztürk, Y. Günay, O. ( 1991) Atatürk Döneminin
ması, kendi personelini ataması, ücret Sağlık Politikası, Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi
politikasını belirlemesi sağlık yöneti- Dekanlığı Yayın No:2, Kayseri.
minde ikiliklere yol açmıştır. Pala K, Aytekin H ( 2018) Türkiye’de 1923 –
1960 Dönemi Sağlık Politikaları. İçinde: Tarihsel
Cumhuriyetin başından beri, ülke Bakışla Halk Sağlığı, HASUDER Yayını
nüfusu savaşlar nedeniyle ve yüksek
Sağlık Bakanlığı (2020) Tarihçe. Web sitesi :
bebek ölümleri nedeniyle çok azal- https://www.saglik.gov.tr/TR,11492/tarihce.html
dığı için nüfus artışı teşvik edilmiş, Erişim 10.09.2020

TEMMUZ-AĞUSTOS 2021 hekim sözü 17