Page 32 - Hekim Sözü (Sayı 17) Eylül-Ekim 2021

DOSYA

Eklememiz gerekir ki, Gro Linstad, “Reli-
gionization of Politics” adlı tezinde sosyal
politikaların dinselleştirilmesinin sağlık
gibi kamu hizmetlerinden faydalanan
özellikle de LGBTİ bireyler gibi ayrıcalıklı
kesimlerin belirgin bir biçimde ayrımcı-
lığa uğramasına neden olduğunu ortaya
koymaktadır. Sağlık hizmetlerindeki
gericileşme ne yazık ki başta kadınlar ve
LGBTi bireyleri merdiven altı diye tabir
edebileceğimiz gerek bilimselliği gerekse
hijyenik koşulları sorgulanır hizmetlere
yöneltmekte olup, bu sonuç hem bireysel
hem de toplumsal sağlık açısından ciddi
riskler barındırmaktadır.
ülkenin Teksas Eyaleti çok yakınlarda
yine bilim dışılığın bir örneğini verdi. Ya- AŞI KARŞITLIĞI
pılan bir araştırmaya göre, anne ölümleri Bilim insanı Edward Jenner 18. yüzyılda,
dünya çapında azalırken Teksas’ta tam Aydınlanmanın en önemli sonuçlarından
ikiye katlanmıştı. Bu verileri inceleyen biri olarak da görülen çiçek aşısı için bul-
araştırmacılar ve gazetecilerin buldukları duğu yöntemi açıkladı. Jenner, sığırlarda
sonuçlar çarpıcıydı; Eyalette kürtajın görülen çiçek hastalığından elde ettiği
yanında kadın sağlığı ile ilgili pek çok sıvıyı kullanarak insanlarda bağışıklık
hizmet veren aile planlaması merkezleri- yaratmayı amaçlıyordu. Jenner’ın buldu-
nin çoğu dinci gerici argümanlarla kapa- ğu yöntem kısa zamanda yayıldı ve çiçek
tılmış, bu alanda hizmet vermeye devam hastalığına bağlı ölümler 5’te 1 ölümden
eden merkezler çok ciddi denetleme ve 90’da 1 ölüme kadar geriledi. Jenner’ın
yaptırımlara zorlanmış ve Eyalet yönetimi çiçek aşısına ilk ve en keskin tepki Kili-
özellikle de koruyucu kadın sağlığı hiz- seden geldi; bu aşı, Tanrı’nın buyruğu
metlerine ayrılan bütçeyi belirgin biçimde olan hastalığı önlemekle Tanrı’ya karşı
azaltmıştı. Kadın sağlığı hizmetleri için çıkıştı, en kısa zamanda ya- saklanmalıy-
ayrılan bütçede yalnızca 2011 yılında dı. Tarihteki aşı karşıtlığının ilk örneğini
yapılan azaltım 73 Milyon Amerikan teşkil eden bu vakanın argümanı, bugün
Doları idi. 2014 yılında yalnızca Teksas’ta de bağnaz aşı karşıtlarının en büyük argü-
gebeliğe bağlı komplikasyonlar nedeniyle manlarından olmaya devam ediyor.
hayatını kaybeden kadın sayısı 600 idi. Amerika Birleşik Devletleri’nde (ABD) en
Dinci ve bu kez de piyasacı paterninin örgütlü olarak Kaliforniya ve Teksas eya-
eklendiği gericilik karşımıza yine ikiye letlerinde bulunan aşı karşıtlarının dinci
katlanan anne ölümleri, mağdur edilen gerici kesimi “aşıların hastalıkları önleye-
kadınlar ile çıkıyordu. Ne yazık ki Teksas rek Tanrı’nın buyruğuna karşı” olduğunu
kürtajın yasaklanması ile yeniden ABD ve hâlâ savunurken, aşı karşıtlarının belirgin
dünya gündemine girmiş oldu. bir kısmı da aşıların otizme neden oldu-
ğuna inanıyorlar. “İnanıyorlar” demek
Ülkemizde ise kürtaj yasal olarak yasak uygun, çünkü aşılarla otizm arasında bir
olmamakla beraber, güvenli kürtaj hiz- ilişki bulunmadığı bilimsel olarak defalar-
metine ulaşılabilirliğin önündeki engeller ca kanıtlanmış olmakla birlikte, en son 1
kürtajın yasal olarak yasak oluşu ile milyon 256 bin 407 çocukla yapılan bir
eşdeğer bir pratik yaratmaktadır. Kürtajın çalışma ile bu kanıt bir kez daha ortaya
haricinde, birinci basamak sağlık hizmet- konmuş oldu
leri kapsamında yer alan cinsel ve üreme
sağlığı hizmetleri de yine pratik olarak “ABD’de aşırı sağcı ve İsevi dinci gericilik
askıya alınmış durumdadır. Haricinde, zemininde türeyen aşı karşıtlığıyla ilgili
gerek iktidar sahibi politikacılar gerekse örneklerden sonra, aşı karşıtlığının bu kez
anaakım medya organları kürtaj karşıt- de İslami dinci gericilik zeminindeki ör-
lığı, kadın bedenini hedef alan ayrımcı neklerine bakmak gerekirse karşımıza üç
söylemler, kişilerin fütursuzca etiketlen- ülke çıkıyor: ...” Aşı karşıtlığının bu kez
mesi ve hedef gösterilmesi şeklindeki de İslami dinci gericilik boyutuna bakmak
tutumları ile sıkça gündeme gelmektedir. gerekirse karşımıza üç ülke çıkıyor: Pakis-

30 hekim sözü EYLÜL-EKİM 2021