Page 35 - Hekim Sözü (Sayı 16) Temmuz-Ağustos 2021

DOSYA

Dr. Zaruhi S. Kavalcıyan,

Türkiye’nin ilk kadın hekimi

Şeref Etker*

II. Abdülhamid döneminde, kadın hekimlerin yabancı ülkelerden aldıkları
diplomalarını onaylatmak için sınava girme başvuruları Tıbbiye Meclisi tarafından
kabul edilmedi. 1920’den sonra Saray’ın hükumet erkinin kısıtlanması sonucunda,

kadın doktorlara belirli çalışma alanları açıldı.

arihçelerde, Dr. Safiye Ali adı
“Türkiye’nin ilk kadın doktoru” Dr. Zaruhi S. Kavalcıyan (c. 1899) 4
Tve “Türkiye Cumhuriyeti’nin
ilk kadın doktoru” olarak öne çıka-
rılmaktadır. Bu bilgi doğru değildir:
Safiye Ali (Krekeler, 1894-1952) tıp
öğrenimini 1921’de Almanya’da (Wür-
zburg) tamamlayarak Tabip “Medicus
practicus” olan ilk Türk kadınıdır ;
ancak, Türkiye’nin ilk kadın doktoru
değildir. Türkiye’de ilk kadın hekim,
1903 yılında ABD’nde Tıp Doktoru
(M.D.) diplomasını alan Dr. Zaruhi
Serope Kavalcıyan’dır.
1
Dr. Serope Kavalcıyan’ın (Dikran
Serovpe Krikor Kavalcıyan) kızı
olan Zaruhi, 1877’de Adapazarı’nda
doğmuştur. Adapazarı kentinin yerlisi
olan Kavalcıyan ailesi Protestan Erme-
ni milletindendir. Baba Dr. Kavalcı-
yan, ABD’nde, Boston Üniversitesi
Tıp Fakültesi’nde (Boston University
Medical School) öğrenim görerek 1875
2
yılı Nisanında mezun olmuş; aynı yıl
içinde memleketine dönerek hekimlik
yapmaya başlamıştır. Dr. Serope Ka-
valcıyan, “homeopati” uygulamalarını
savunan bir hekim olarak tanınmak-
tamamladıktan sonra, – yine bugün Kavalcıyan, Üniversite’nin Tıp Okulu
tadır.
3
Robert Kolej olan – İstanbul Amerikan “College of Physicians and Surgeons”
Zaruhi Kavalcıyan, ilk ve ortaokulu, Kız Koleji’nden 1898 yılında mezun 1903 yılı mezunları arasında, “Kavalji-
günümüzde SEV Üsküdar Amerikan olmuştur. Mezuniyetinin ardından an, Zaroohie Serope, M.D., Adabazar,
Lisesi (kuruluşu 1876) olarak işlevini İzmit’te bir yıl öğretmenlik yapan Turkey” olarak kayıtlıdır.
sürdürmekte olan eğitim kurumunun Zaruhi Kavalcıyan, 1899’da ABD’ne
İzmit, Bahçecik’teki yerleşkesinde Chicago’da yayımlanan The Woman’s
giderek Illinois Üniversitesi’nde Medical Journal, “genç Türk kadını”
* Uzman Hekim (Chicago) tıp eğitimi aldı. Dr. Zaruhi Zaruhi Kavalcıyan’ın 1903 yılı Hazira-

TEMMUZ-AĞUSTOS 2021 hekim sözü 33