Page 31 - Hekim Sözü (Sayı 15) Mayıs-Haziran 2021
P. 31

DOSYA


                                             yükselmiş; Nisan 2020’de yayınla-  Katalan bölgesi ve İtalya’nın Veneto
                                             nan bir raporda pandemide bölgenin   bölgesi gibi alanlar, kolaylıkla şüpheli
                                             durumu “özel ve kamu kliniklerinin   vaka takibi yaparak, evde yatan hasta-
                                             vergi mükelleflerinin parası için   lara etkili bakım sağlayarak, uzaktan
                                             rekabet eden yerler haline gelmesi”   izleme biçimleri düzenleyerek hastaları
            Oysa pandemik                    şeklinde tanımlamıştır. Bilim insanları   evde takip edebildiler.
            krizin bir defa daha             da Lombardiya’nın sağlık sisteminin   Sağlığı piyasalaştıran reformlar,

            gösterdiği gibi,                 “önleme yerine kâr” hedeflediğini ve   hastalar ve sağlık çalışanları arasında
                                             “sağlığı bir metaya” dönüştürdüğünü
            birinci basamak ve               belirtmiştir. Yapılan kamu inceleme-  eşitsizliği teşvik eden ve sağlık hizmeti
                                                                              sunumunun kamusal olması gerekliliği
            topluma yönelik sağ-             sinin sonucunda yazılan şu beyan da   doğasını aşındıran “pazarlar” yara-
                                             aslında her şeyi açıklamaktadır; “Bir
            lık hizmetlerinin iyi            pandemi için hazırlanmak, gerekli   tılmasına yardımcı olmuştur. Dünya

            olduğu bölgeler, her             olmaması umuduyla para harcamayı   Sağlık Örgütü’nün (DSÖ) ne kadar
                                                                              zengin ya da fakir olduğuna ya da
                                             içerir. Bu, ancak kâr güdüsünden
            türlü sağlık krizin-             kurtulmuş kamu sektörünün başarabi-  sağlık sistemini nasıl organize ettiğine
            den daha az etkile-              leceği bir şeydir.”              bakmaksızın, her ülkenin nüfusunun
                                                                              sağlığını iyileştirmek, vatandaşların
            necektir.                        Pandeminin vurduğu bir diğer ülkede,   meşru beklentilerine cevap vermek ve
                                             İspanya’da da durum farklı değildir.   kötü sağlık maliyetlerine karşı finansal
                                             İspanya’nın GSYİH’sı son 10 yılda   koruma sağlamak şeklinde üç hedefe
                                             %8,6 büyüse de, kamunun sağlık har-  odaklanan bir sağlık sistemine sahip
                                             camaları %11,2 azalmıştır. Madrid’de   olmasını belirtmesi de bu politikaların
                                             COVID-19 krizinin vurmasından    sonucudur.
                                             hemen önce yapılan yakın tarihli bir
                                             araştırma, özel sağlık hemşirelerinin   Avrupa 2015 yılında, sağlık hizmetle-
                                             iş yükünün kamu sağlık hemşirele-  rine erişim ve kalite endeksi açısından
                                             rinden daha yüksek olduğunu (günde   dünyanın zirvesinde kabul edilmesine
                                             ortalama beş hasta daha fazla), maaş-  rağmen, neoliberal politikalara ikincil
                                             larının ise %20-25 daha az olduğunu   olarak zayıflatılmış sağlık sistemleri-
                                             göstermiştir. Özel hastanede çalışan   nin yaşadığı pandemi, tüm toplumu
                                             hemşirelerin %82’si, personel sayı-  geri dönüşü olmayan sonuçlarla
                                             sının kaliteli iş yapmak için yetersiz   çöküşün eşiğine getirmiştir. Yıllardır
                                             olduğunu düşünmektedir. Öte yandan   sermayenin ihtiyaçları doğrultusunda
                                             İspanya’da sağlık için harcanan her 10   örgütlenen, her seferinde toplumsallığı
                                             Euro’dan ikisinin özel şirketlere gittiği   değil bireyselliği öne çıkaran Avrupa
                                             belirtilmektedir. 2012 yılında İspanyol   kapitalist sağlık sistemleri, pandemi
                                             Hükümetinin aldığı karar ile sağlık ça-  döneminde sınıfta kalmıştır. Sosyalist
                                             lışanı sayısında %6 oranında azalmaya   örgütlenmeye giden Küba ve Vietnam
            2015’de her üç yataktan ikisi devletin   gidilmiştir.             gibi ülkelerde emekçi sınıflar salgın-
            elindedir. Geçmiş yılları inceleyen                               dan çok iyi korunmuşlardır. Dünyada
            bir çalışmada kardiyak muayene olan   Avrupa’da koruyucu sağlık harcama-  bin kişi başına düşen sağlık emekçisi
            her dört kişiden biri; kadın doğum   ları 2017’de cari sağlık harcamalarının   sayısında lider olan Küba’da hastane-
            ve jinekolojik muayene olan her iki   ortalama %2,7’sini (genel bütçenin   lerdeki sağlık emekçilerinin örgütsel
            kadından birinin özel sektöre gittiği   %0,1) oluştururken, yıllar geçtikçe bu   dağılımında bir sıkıntı yaşanmamıştır.
            belirtilmiştir.                  oran azalmıştır. Bunun temel nedeni   Vietnam sağlık sisteminin örgütlenme
                                             koruyucu hizmetlerin toplum üze-  modeli ile üçüncül temaslıları bile
            İtalya’nın en zengin bölgesi olarak   rindeki faydalarının, genellikle çok   birinci basamak sağlık kurumlarında
            kabul edilen Lombardiya, pandemiden   uzun sürede ortaya çıkması nedeniyle   teste tabi tutabilmiş ve geliştirdik-
            önce yıllık cirosu 7,8 milyar Euro olan   yönetenlerin kendilerini seçmenlere   leri karantina evleri ile yayılımı son
            dünyanın “en verimli” ikinci sağlık   pazarlamak için daha az çekici bul-  14 ayın altısında sıfıra indirmiştir.
            sistemine sahip olarak tanımlanmakta   ması ve tabi kapitalizmin kendisidir.   Resmi verilere göre Vietnam’da son
            iken İtalya’da pandeminin merkez   Oysa pandemik krizin bir defa daha   dört aydır COVID-19 nedenli ölüm
            üssü oldu ve tüm dünya bölgenin   gösterdiği gibi, birinci basamak ve   gerçekleşmemiştir. Salgınla mücade-
            adını öğrendi. Lombardiya’da 2008   topluma yönelik sağlık hizmetlerinin   le ediyormuş gibi yapan kapitalizm
            yılında özelleştirmelerin patladığı   iyi olduğu bölgeler, her türlü sağlık   ise tüm emekçileri diğer önlenebilir
            bilinmekteydi. 2010-2020 yılları ara-  krizinden daha az etkilenecektir.   hastalıklar ile mücadelede de yalnız
            sında, özel tesisler tarafından alınan   Daha sağlam temel sağlık sistemlerine   bırakmıştır. Sermaye için her seferinde
            kamu fonlarının payı, %30’dan %50’ye   sahip olan İskandinavya, İspanya’nın   sınırsız kaynaklar sunarken emekçiler


                                                                                    MAYIS-haziran 2021  hekim sözü  29
   26   27   28   29   30   31   32   33   34   35   36