Page 16 - Hekim Sözü (Sayı 15) Mayıs-Haziran 2021

DOSYA

töründe çalışan hekimlerle, kamuda
çalışan hekimler arasında çalışma
koşulları ve hakları açısından yine de
önemli farklılıklar mevcuttur ve ayrı
ayrı değerlendirilmesinde yarar bulun-
maktadır.
Tüm bunların yanısıra özel sağlık
sektöründe hak edişlerde kasıtlı yanlış
hesaplamalar yapılmakta, kurumsal
zararlar, cezalar bahane edilerek
hekimlerin gelirleri üzerinde sürekli
azaltmalara gidilmektedir.
Ücret kaybına uğrayan hekimler,
ücretlerinin hesaplanmasına müda-
hale edememiş, kendilerine dayatılan
ücretleri almak zorunda bırakılmıştır.
Hekimler ücretlerin tam ve zamanında
konum ve haklarını giderek kaybetmiş- neği (OHSAD) arasında kabul edilen ödenmemesinin yanı sıra, bazı özel
lerdir. Özel sağlık sektöründe çalışan 14.09.2011 tarihli “mutabakat metni- sağlık sermaye grupları tarafından “ni-
hekimler artık ciddi sorunlarla karşı nin” içeriğidir. telikli ücret gaspına” uğramış ve hak
karşıyadır. İş ve istihdam güvencesi ettikleri ücretleri alamamışlardır. 2010
yok olurken daha az ücret karşılığında “Özel Sağlık Sektörü ile kamu hasta- yıllarında başta Üniversal Hastane
daha çok çalışmakla karşı karşıyadır. nelerinde çalışan hekimlerin ortalama Grubu (Taksim Alman, Çamlıca, İtal-
Ciro ve müşteri memnuniyet baskısı gelirleri arasında çok yüksek farklar yan) olmak üzere bazı zincir hastane
her geçen gün artmakta, hekimler olması, hekimlerin kamu ile özel grupları tarafından en yoğun biçimde
arasındaki rekabet ortamı giderek daha sektör arasında geçiş yapmalarına ve uygulanan bu nitelikli ücret gaspı hala
da karmaşık hale gelmektedir. personel dağılım cetveli dengesizliğine özel sağlık sektöründe çalışan hekimle-
yol açabilir. Bu sebeple Özel ve Kamu
HEKİM EMEĞİ VE ÜCRET Hastaneleri ve Üniversiteler hasta- rin belleklerindedir.
Sermaye, doğası gereği yatırımını en nelerinde çalışan hekim gelirlerinde ÇALIŞMA BİÇİM VE
kısa sürede kâra dönüştürmek ister ve anormal farklar olmamalıdır. Sağlık KOŞULLARI
bunun için tüm şartları sonuna kadar Bakanlığı, 15.02.2008 tarihli Özel Özel sağlık kuruluşlarındaki mülkiyet
zorlar. Ancak burada süreci sermaye Hastaneler Yönetmeliği sonrasında durumu özel sağlık sektörü ile hekim
lehine en iyi şekilde tamamlayacak kısıtlanan hekim ve branş ilaveleri arasındaki ilişkinin, çalışan (işçi) ve
olan ise hekim ve onun emeğidir. Yani sebebi ile özel hastanelerin yaşadıkları işveren ilişkisi olduğu gerçeğini açık
sağlık sermayesinin sürekli hekimlere sıkıntıları giderme adına 1000 ek he- olarak ortaya koyar. Mülkiyet hakkı-
ve onların emeğine ihtiyaçları vardır.
kim kadrosunu 2011 Eylül ayı sonuna nın bu kadar net ve belirgin olduğu bir
Artık hekimler özel sağlık sektörü kadar özel hastanelere verecektir. Bu durumda hiçbir zaman hekimle, sağlık
hizmet sunumunda sağlık sermayesi- kadrolar ile ilgili yazılar, özel hastane- sermayesi arasında ticari bir ortaklık
nin iradesine bağlı olarak kendisine lere gönderilmeye başlanmıştır.” Bu ilişkisinden söz edilemez. İşyerinde
tanımlanan yaşam modeli ve gelir metnin içeriğine göre “özel hastane verilen sağlık hizmetinin alıcıları olan
düzeyi kapsamında çalışan olarak yer hekim ücretleri” ile “kamu hekim SGK, özel sağlık sigortaları, sandıklar
alacaktır. Sermaye tarafından hekim ücretleri” bir şekilde eşitlenecek ya da ve diğer kurum-kuruluşlar ve hastalar-
emeği ölçülebilir hale getirilmiş ve sağ- yakın bir bantta seyredecektir. Süreç la doğrudan işveren muhatap olmakta,
lık sermayesi için bir metaya dönüştü- de bu yönde gelişmiştir. ücret ve hizmetin veriliş koşulları
rülmüştür. işveren tarafından belirlenmektedir.
Bugün kamusal sağlık hizmetinde Elde edilen gelirlerin tümü işveren ya
Sağlık sermayesinin hekim emeğini de hekimlere yönelik olarak sağlık
ucuzlatmak, çalışma haklarını yok sermayesinin düşünce ve davranışları da vekilleri tarafından toplanmakta ve
etmek için her türlü yolu ve yöntemi ile hareket edilmektedir. Özel sağlık kendi yetkileri dâhilinde kullanılmak-
kullanacağı unutulmamalıdır. Özellikle sektöründe uygulanan tüm çalışma ve tadır. Hekimin bu işleyiş içerisinde
her yeni kriz dönemi hekim emeğinin hizmet modelleri neredeyse aynı dü- de belirlenen ücretini almaktan başka
ucuzlatılmasında sermaye açısından şünce sistemi içerisinde uygulanmak- herhangi bir hakkı yoktur.
önemli fırsattır. tadır. Her iki sağlık hizmeti alanında Sermaye sahiplerinin çalışan hekimle-
Sağlıkta Dönüşüm Programında hekim hekimler açısından neredeyse önemli re yönelik olarak “iş ortağıyız” söylemi
emeğine yönelik anlayışın en önemli farklılıklar kalmamıştır. Hekimler her aldatmacadan, farklı algı yaratmadan
göstergesi; Sağlık Bakanlığı ile Özel iki sistemde de hak kayıpları ile karşı başka bir şey değildir.
Hastaneler ve Sağlık Kuruluşları Der- karşıya olsalar da, özel sağlık sek- Sağlık sermayesi, hekimleri hizmet

14 hekim sözü MAYIS-haziran 2021