Page 14 - Hekim Sözü (Sayı 15) Mayıs-Haziran 2021
P. 14

DOSYA


            koşullarda hizmet satın almakta,   Aslında SSGSS Kanunu ilk kabul edil-  özel hastaneler açısından daha kârlı
            bu sektörün finansmanı esas olarak   diğinde sigortalıların sadece otelcilik   bir durum olduğu için yasal tavanın
            kamusal fonların dışında, özel sigorta   hizmetleri ve öğretim üyesi tarafından   üzerinde ilave ücret alan özel hasta-
            ve/veya cepten harcamalarla gerçek-  sağlanan sağlık hizmetleri için “fark   nelere uygulanan bu cezanın hiçbir
            leşmekteydi. SDP sürecinde bu alanda   ödemesi” öngörülmüştü. Bu durumda   caydırıcılığı kalmadı.
            yapılan en önemli değişiklik sosyal   özel hastanelerin SGK’lı vatandaş-  SDP sürecinde özel hastanelerin
            sigorta kurumlarının özel hastaneler-  lardan bunun dışında bir ücret talep   önünü açan bir diğer politika ise
            den hizmet satın almaya yönlendiril-  etmeleri yasal olarak mümkün değildi.   muayenehaneler ve küçük polikli-
            mesi oldu.                       Ancak bu “engel” daha GSS yürürlü-  niklere yönelik uygulamalar oldu.
                                             ğe girmeden önce, 17 Nisan 2008’de
            Bu doğrultuda ilk adım erken bir   çıkarılan 5754 sayılı Kanun’la aşıldı.   Öncelikle, aslında her ikisi de “özel
            dönemde, SDP’nin daha yeni ilan edil-  SSGSS Kanunu’nun 73. Maddesinde   sağlık kuruluşu” kapsamında olmasına
            diği 2003 Haziran’ında atıldı. Devlet   yapılan düzenlemeyle vakıf üniver-  rağmen ısrarla SGK’nın hizmet satın
            memurları ve aileleri o zamana kadar   siteleri ve özel hastanelere verdikleri   alma uygulamasının dışında tutuldu.
            hastalandıkları zaman birinci basa-  hizmet karşılığında SGK’lı hastalardan   Aynı zamanda daha önce AKP iktidarı
            makta kendi kurum tabipliklerine ya   “ilave ücret” adı altında Sağlık Hiz-  tarafından yürürlükten kaldırılan “Tam
            da sağlık ocaklarına, ikinci basmakta   metleri Fiyatlandırma Komisyonu’nca   Gün” uygulamasının tekrar başlatıl-
            ise kamu hastanelerine başvuruyorlar   belirlenen sağlık hizmetleri bedeline   ması ve bir dizi yasal düzenlemeyle
            ve ancak istisnai durumlarda anlaşma-  ek olarak, bu bedellerin bir katına ka-  muayenehaneler ve küçük poliklinikler
            lı özel hastanelere sevk ediliyorlardı.   dar para alma hakkı tanındı. Böylece   tasfiye edildi. Onlardan boşalan yeri
            30 Mayıs 2003 tarihli Resmi Gazete’de   SGK’lı hastaların özel hastanelerdeki   büyük sermayelerle kurulmuş özel
            yayınlanan “Teşhis ve Tedavi Amacıy-  ayaktan muayene, laboratuar tetkikle-  hastaneler alırken hekimler de zincir
            la Özel Sağlık Kurum ve Kuruluşlarına   ri, ameliyat, doğum, yatarak tedavi de   hastanelerde iş ve gelir güvencesi ol-
            Hasta Sevkine İlişkin Usul ve Esaslar   dâhil her türlü sağlık hizmeti ücretli   maksızın çalışmaya zorlandı. Dahası,
            Hakkında Tebliğ”le birlikte bu durum   hale getirildi. İlave ücret tavanı 2009   aslında hastanenin çalışanı olmasına
            değişti. Tebliğle birlikte hastaların ku-  yılında  %30 olarak, 2010 yılında has-  rağmen şirket kurup makbuz kesmeye
            rumlarından alacakları sevk evrakıyla   taneler beş sınıfa ayrılarak %30-%70   zorlanarak işçi olmanın getirdiği hak-
            birlikte özel polikliniklere başvurabil-  arasında belirlendi, 2013’te yapılan   lardan da mahrum bırakıldılar.
            melerinin ve eğer tedavi başvurdukları   değişiklikle ise %200’e çıkarıldı.   Sonuç olarak; Türkiye’de Cumhuriyet
            poliklinikte sonlandırılamamışsa, özel                            tarihi boyunca kendi dinamikleriyle
            poliklinik tarafından ikinci basamak   Özel hastane patronları açısından   bir arpa boyu yol alamayan özel has-
            özel sağlık kuruluşlarına sevk edilebil-  gene de geride bir “pürüz” daha   tanecilik AKP iktidarları döneminde
            melerinin yolu açıldı.           kalmıştı. SSGSS Kanunu 2006 yılında   hayata geçirilen SDP sürecinde emek-
                                             ilk olarak kabul edildiğinde suisti-  çilerin ödediği primlerden oluşan GSS
            Emekli Sandığı sigortalılarıyla ilgili bu   malleri önlemek için otelcilik hizmeti   fonlarını kullanarak hızlı bir büyüme
            düzenlemeyi 19 Şubat 2005’te Sosyal   ile öğretim üyesi tarafından sağlanan   gerçekleştirdi. Bu süreçten kazançlı
            Sigortalar Kurumu (SSK) sağlık kurum-  sağlık hizmetleri dışında veya belir-  çıkan, kârlarına kâr, servetlerine servet
            larının tasfiyesinin ardından SSK’lı   lenen tavanın üzerinde fark alınması   katan hastane patronları oldu. Bede-
            hastaların da sevk almaksızın özel   halinde, sözleşmeli sağlık hizmeti   lini ise bir yandan özel hastanelerde
            sağlık kurumlarına müracaatının ve   sunucularının sözleşmeleri bir yıl   “ilave ücret” adı altında para ödemek
            hiçbir yasal dayanağı olmadığı halde   süreyle feshedilmesi öngörülmüştü.   zorunda kalan hastalar öte yandan
            özel sağlık kuruluşlarının bu hastalar-  Hastalarının büyük çoğunluğu SGK   özel hastanelerde ucuz işgücü olarak
            dan “ilave ücret” alması izledi.  sigortalılarından ve gelirlerinin büyük   çalışmaya mahkûm edilen hekimler,

            Bu alandaki asıl yasal düzenleme ise   bölümü SGK ödemelerinden oluşan   sağlık çalışanları ödüyorlar.
            Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde 31   özel hastanelerin, bir yıl süreyle söz-  Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’nın da
            Mayıs 2006 tarihinde kabul edilip 1   leşme feshini göze alarak hastalardan   yöneticilik yaptığı hastane patronları-
            Ekim 2008 tarihinde yürürlüğe giren   belirlenen tavanın üstünde ve/veya   nın örgütü Özel Hasteneler ve Sağlık
            5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel   dışında para almaları mümkün değildi.  Kuruluşları Derneği Başkanı Dr. Reşat
            Sağlık Sigortası (SSGSS) Kanunu   Bu son “pürüz” de 5510 sayılı SSGSS   Bahat’ın salgının daha ilk günlerindeki
            ile getirilen Genel Sağlık Sigortası   Kanunu’nda 2008 yılında yapılan   “Bu koşullarda COVID-19 hastalarına
            (GSS) uygulamasıyla gerçekleştirildi.   değişiklikle aşıldı ve söz konusu “bir   hizmet veremeyiz. Devlet hastanele-
            GSS’nin finansmanını sağlayan Sosyal   yıl sözleşme feshi” yaptırımı ortadan   rimize el koysun.” sözleri ise yıllardır
            Güvenlik Kurumu (SGK) için kamu   kaldırılıp yerine para cezası getirildi.   kamu kaynaklarıyla beslenerek büyü-
            olsun özel olsun bütün hastaneler   Oysa SGK’lı hastalardan belirlenen   tülen özel hastanecilik sisteminin Tür-
            “sözleşmeli sağlık hizmeti sunucuları”   tavan dâhilinde ilave ücret almak   kiye’nin ihtiyaçlarına cevap vermekten
            olarak eşitlendi. Böylece özel hastane-  yerine bu tavanın çok daha üzerinde   ne kadar uzak ve sağlıkta özelleştirme-
            lerin GSS fonlarını sınırsızca kullan-  ilave ücretler tahsil edip, bu durumun   nin toplum sağlığı için ne kadar zararlı
            masının önü açıldı.              tespiti halinde para cezası ödemek,   olduğunu açık olarak gösterdi.

             12  hekim sözü  MAYIS-haziran 2021
   9   10   11   12   13   14   15   16   17   18   19