Page 25 - Hekim Sözü Sayı: 3

DOSYA

ları eğitim altyapısını zorlayacak şekilde tanı, tedavi ve izlemi yapılamayan zor ve
artırılmaktadır. Bu iki gelişmeyle hedef- karmaşık vakalara tedavi hizmetini sunan
lenen, hekim sayısının artırılmasıdır. Bu üniversite hastaneleri, giderek artan borç
Mevcut sistemde süreçte hekimleri; hekim emeğinin sağlık yükü altında çöküşe doğru sürüklenmek-
sektöründe ucuz iş gücüne dönüştüğü, tedir. Bu çöküşün nedenlerine baktığı-
herhangi bir kamu daha fazla çalışılıp daha az kazanılan ve mızda ilk dikkati çeken nokta, üniversite

hastanesinin ayak- işsiz kalma tehditi altındaki bir çalışma hastanelerinin personel harcamaları,
işletme giderleri, yatırım, bakım, onarım
düzeni, özlük haklarının kaybı gibi geliş-
ta kalabilmesinin meler beklemektedir. ve araştırma giderleri gibi birçok harca-
masının büyük bir oranda döner sermaye
mümkün olmadığı- Ülkemizde 2006’da 50 olan tıp fakültesi kaynaklarından gerçekleşmesi, üniversite
sayısı, 2019 yılına gelindiğinde 112 ol- hastanelerine devlet bütçesinden destek
nı söylemek abartı- muştur. 112 tıp fakültesinden 95’inde tıp sağlanmamasıdır. Diğer bir ifadeyle,
lı olmaz. eğitimi verilmektedir. Yeni açılan tıp fa- üniversite hastaneleri döner sermaye
kültelerinin sayısı hızla artarken ülkemiz- gelirlerine mahkum edilmişlerdir. Tıp ve
de bir tıp fakültesinin açılabilmesi için uzmanlık eğitiminin verildiği tıp fakül-
asgari standart ve koşulların ne olması telerinde eğitim için bile ayrı bir bütçe
gerektiği belirlenmemiştir. Tıp fakülteleri; ayrılmamaktadır.
yeterli sayıda ve nitelikte eğitici olmadan,
personel sayısı, fiziksel ve teknolojik do- SUT fiyatları 12 yıldır güncellenmemekte,
nanım gibi alt yapı olanakları sağlanma- çoğu hasta için son başvuru noktası olan
dan açılabilmektedir. Akademik kadrolar, üniversite hastanelerine, Sosyal Güven-
öğrenci sayıları ve eğitim-hizmet dengesi lik Kurumu’ndan sağlık hizmeti üretme
üzerinden oluşturulmamakta, çoğu tıp maliyetlerinin çok altındaki değerlerde
fakültesinde önemli sayıda öğretim ele- geri ödeme yapılmakta, dolayısıyla
manı açığı bulunmaktadır. Eğitim-öğretim ödenenden daha pahalıya sağlık hizmeti
programları ve araştırma faaliyetleri için üretilmektedir. Tıp fakültelerinde perso-
bir planlanma yapılmamaktadır. Tıp fa- nel harcamaları, işletme giderleri, yatırım,
külteleri, temel bilimler için yeterli eğitici bakım ve onarım, araştırma giderleri dev-
kadrosu, gerekli laboratuvar vb. olanaklar let bütçesi yerine, tıp fakültelerinin döner
sağlanmadan açılmaktadır. sermayesinden karşılanmaktadır.
Tıp fakültesi öğrenci kontenjanları 2007 Döner sermaye sistemi ile finansal kriz
yılında 4.980 iken 2017-2018 öğretim içine sokulan üniversite hastanelerinde
yılında yılında 14.521’e yükseltilmiştir. mal ve hizmet tedarikçilerine borç yü-
Tıp fakültelerinde öğrenci sayıları alt yapı künün giderek artması, ilaç ve malzeme
olanakları dikkate alınmadan artırıldığı alımlarını güçleştirmekte; bu da yüksek
için, çoğu tıp fakültesinde başta hasta maliyetlerle alım yapılmasına neden
vizitlerine katılım olmak üzere uygulamalı olmakta, birçok cihazın rutin bakımları,
eğitim ve laboratuvar eğitimi aksamak- bozulduğunda tamirleri yapılamamakta-
tadır. Birçok tıp fakültesinde, öğrenci dır.
merkezli eğitimden amfilerde konferans
olarak verilen eğitime geçilmek zorun- Geçtiğimiz yıl içinde, Gazi Üniversitesi
da kalınmıştır. Kimi tıp fakültelerinde ve Celal Bayar Üniversitesi Tıp Fakültele-
amfiler de yetersiz kalmakta, öğrencilerin ri Başhekimliklerinin anabilim dallarına,
derslere devamında sorunlar yaşanmak- malzeme satın alma isteminde bulunulur-
tadır. ken yapılacak ameliyat ya da işlem için
“hayati öneme haiz” belgesi düzenlen-
Bu alanda öncelikle yapılması gereken mesini talep eden yazılar göndermeleri,
yeni tıp fakültesi açılmaması olmalıdır. üniversite hastanelerinin geldği durumun
Bir tıp fakültesinin asgari standart ve bir göstergesidir. Bu durumun birkaç
koşulları belirlenmeli ve tıp fakülteleri üniversite hastanesi ile sınırlı olmadığı
bu standartlar açısından denetlenmelidir. açıktır. Hatta mevcut sistemde herhangi
Alt yapı, eğitim ve araştırma olanakları bir kamu hastanesinin ayakta kalabilme-
yetersiz olan, asgari standart ve koşulları sinin mümkün olmadığını söylemek abar-
sağlamayan tıp fakültelerinin tıp eğitimi tılı olmaz. Bu durum Sayıştay raporlarına
verme yetkisi kaldırılmalıdır. da yansımıştır.

ÜNİVERSİTE HASTANELERİNDE ÜNİVERSİTE HASTANELERİNİN
FİNANSAL KRİZ SAĞLIK BAKANLIĞI’NA BAĞ-
Üniversite hastaneleri finansal bir kriz LANMASI
içindedir. Diğer sağlık kuruluşlarında Döner sermayeleri iflas ettirilen üni-

MAYIS-HAZİRAN 2019 hekim sözü 23