Page 14 - Hekim Sözü Sayı: 2

DOSYA

Yabancı hekim konusunun 1921’lerden
beri ülkemizin gündeminde yer aldığını
görüyoruz. Dernek, Türk Tabipleri Bir-
liği’nin orijini olan Mıntıka Etıbba Oda-
larının kurulmasına yardımcı olmuştur. CUMHURİYET ÖNCESİ
Dernek sağlık istatistikleri yapmış, yardım
sandığı kurmuş, yabancı hekim çalıştırıl- HEKİM CEMİYETLERİ
masına karşı mücadele vermiş, hekimler
arası anlaşmazlıkları çözmek için “Halli lkemizde de bu alanda Tıp Derneği) olarak değişti-
Müşkülat Komisyonları” kurmuş, vergi- Ü ilk cemiyetleşme Os- rilmiş. Derneğin dergisi, 1935
lerin azaltılması için çalışmalar yapmış, manlı topraklarında çalışan yılında Osman Şerafettin’in
Umumi Hıfzıssıhha Kanunu’nun çıkartıl- yabancın hekimler tarafından cemiyet başkanlığına seçilme-
masına yardımcı olmuş, Türk Hekimleri kurulan Cemiyet-i Tıbbiye-i siyle Türkçe olarak (Türk Tıp
Dayanışma Vakfı’nı kurmuştur. ‘Şahane’dir. 15 Şubat 1856’da Cemiyeti Mecmuası, sonra Türk
“Société de Médecine de Tıp Derneği Dergisi) ve Fransız-
ETIBBA ODALARI Constantinople” adı altında ca özetler ile yayınına yeniden
1928 yılında 1219 sayılı Tababet ve İstanbul’da kurulmuştur. Sultan başlamıştır. 1945’te İngilizce
Şuabatı San’atlarının Tarzı İcrasına (Tıp Abdülmecid, kuruluşunu onay- özetler de eklenmiştir. Türk Tıp
Meslekleri Uygulamalarına) Dair Ka- lamış, aylık 50 altın lira tahsisat Cemiyeti 1956 yılında kuruluşu-
nun çıkartılır. Yasanın 14. maddesinde, bağlamış ve onu himayesi altı- nun 100. yılını kutlamıştır. 1973
hekimlerin meslek, onur ve menfaatleriyle na aldığını belirten “Cemiyet-i yılında da Türk Tıp Derneği
ilgili sorunları ele almak ve mesleki etik Tıbbiye-i Şahane-i Osmaniye” adını almıştır. Türk Tıp Derne-
kurallara yönelik aykırı tutumları de- adını vermiştir. Ancak Cemiyet, ği’nin 130. ve 140. kuruluş yılları
ğerlendirmek, hekimler arasında ortaya Osmaniye sıfatını hiç kullanma-
mıştır.
çıkan anlaşmazlıkları çözmeye çalışma
amacıyla Etıbba Odası kurulması kararı Kırım Savaşı sırasında mütte-
vardır. Aynı kanunun 18. maddesine göre fik (İngiliz, Fransız, Sardunya/
hazırlanan ve 6 Mart 1929’da kabul edilen İtalyan) ordularıyla İstanbul’a
“Etıbbâ Odaları Nizamnamesi” ise Resmi gelen tabip ve cerrahlardan bir
grup, İngiliz ordusunda görevli
Gazete’nin 27 Mart 1929 tarih ve 1152 Hollandalı Dr. Peter Pincoffs
sayılı nüshasında yayınlanır. Bu nizamna- (1815-1872)’un önderliğinde
mede 9 Bölgede Etıbba Odası kurulmuş- kurulmuştur. Toplam 40 kişiden
tur. 3. Bölge Etıbba Odası’nın merkezi oluşan kurucu üyeler arasında
İstanbul’dur. İstanbul’a Kırklareli, Edirne, Mekteb-i Tıbbiye-i Şahane’den
Tekirdağ, Kocaeli, Bilecik, Zonguldak ve Dr. K. Karatodori ve İstan-
Bolu illeri bağlanmıştır. bul’da çalışan bazı yabancı sivil
hekimler de vardı. Daha sonra
“Üçüncü mıntıka” Etibba Odası “Heyeti 1890‘lı yıllarda Türk hekimleri
idare azalıkları”nda, ilk Başkan olarak Dr. de katılmıştır. Günümüze kadar
Tevfik Salim Paşa riyasete, Dr. Esat Bey’i devam eden, başlangıçta bu
kitabete (sekreterlik), Dr. Neşet Osman’ı Cemiyet hem bilimsel hem de
muhasipliğe (sayman), Dr. Tevfik Recep’i tabip odası kimliği taşırken,
veznedarlığa, Dr. Refik Münir Bey Efendi 1908 yılından itibaren sadece
ise azalığa (üye) seçilmişlerdir. bilimsel bir dernek olmuştur.
Cemiyet’in adı 1925 yılında
Etibba Odası’nın bir sonraki yönetimi, Türk Tıp Cemiyeti (sonra Türk
1930 yılında; Dr. Niyazi İsmet, Nazım
Hamdi, Bahri İsmet ve Fethi Beyler’den
oluşmuştur. Niyazi İsmet Gözcü Gülhane
Tıp Akademisi’nin kurucusu, akademi
komutanı ve 1 yıl kadar da İstanbul Mil- kumuştur.
letvekilliği yapmıştır. Dünya çapında bir
göz hekimidir. Dr. Fethi Bey, dönemin ilk 1933 yılında Yardım Sandığı kuruldu.
bakteriyoloji uzmanlarındandır. Cerrah- 1935’de Tıbbi Kitaplar Sergisi açılmıştır.
paşa Hastanesinde laboratuvar şefidir. Bu Etıbba Odası genel olarak konuları;
dönemde, 1933 yılında tabip odasının bu- • Hasta aracıları (simsarlar)
gün halen bulunduğu yerdeki bina Tevfik • Yabancı hekim çalıştırma sorunu
Salim Paşa tarafından satın alınmıştır.
• Hekim ücretlerinin düşüklüğü
Sonra Prof. Dr. Ziya Nuri Paşa ve Dr. • Vergilerin yüksekliği
Niyazi İsmet Gözcü başkanlık görevini • Uluslararası düzeyde Mesleki sigorta
yürütmüştür. Dr. Gözcü, daha sonra ken- • Uluslararası düzeyde diplomaların
di adıyla anılacak olan tıp kütüphanesini denkliği

12 hekim sözü MART - NİSAN 2019