Page 13 - Hekim Sözü Sayı : 6

DOSYA

ması gerekiyordu. 1837’de Bab-ı Seraskeri çalışan hekimler için zorunlu olmakla
Harbiye Nezareti’nde Sıhhiye Dairesinin birlikte, halen üyelerinin yarısı, kamu-
oluşturulmasıyla birlikte hekimbaşının da çalışan ve üyeliği zorunlu olmayan
yetkileri sınırlandırılmış, hekimbaşının hekimlerden oluşmaktadır. Türkiye’de hekimler
görevleri saray başhekimliği ile sınırlı
hale getirilmiştir. 1953-1961 yılları arasında sekiz yıl/ dört özgürlükler konu-
dönem TTB başkanlığı yapan Merkez
1827 tarihi tıp eğitimi, dalayışıyla çağdaş Konseyi Kurucu Başkanı Doç. Dr. Ahmet sunda her zaman
hekimlik için önemli bir tarihtir. Avrupa Rasim Onat, başarılı bir akademisyendir. öncü olmuşlardır. Bu
usullerinde hekim yetiştirmek üzere bir TTB Merkez Konseyi’nin 1966 yılından
tıp okulu açılmıştır. 1866 yılında Cemi- sonra çok uzun bir döneme damgasını nedenle de sıklıkla
yet-i Tıbbiye-i Osmaniye’nin kurularak vuran başkanı ise Dr. Erdal Atabek’tir. cezalandırılmışlardır.
tıp eğitiminin Türkçe okutulması konu- 1980’li yıllarda askeri müdahale ile
sunda tartışmalar şiddetlenmiştir. 1867 birlikte bazı odalar ve İstanbul Merkez 1897 tarihinde Sultan
yılında Mekteb-i Tıbbiye-i Mülkiye’nin Konseyi kapatılır, tüm evraklara el konur. Hamid’e karşı Tıb-
açılmasıyla beraber bu kurum hem bu- Yönetim 141 ve 142’ye muhalefetten Di-
günkü Sağlık Bakanlığı rolünü üstlenmiş yarbakır’da yargılanır. 1980 sonrası, 6023 biye’de isyan başla-
hem de tıp eğitimini 1870’ten sonra sayılı yasa 1983 yılında 65 ve 83 sayılı ması üzerine birçok
Türkçe yapılmasını sağlamıştır. kanun hükmünde kararname ile iki kez
Türkiye’de hekimler özgürlükler konu- değişikliğe uğrar. Bu değişiklikler merke- tıp öğrencisi Fizan’a
sunda her zaman öncü olmuşlardır. Bu zin Ankara’ya alınması, asker hekimlere sürgün edilmiştir.
nedenle de sıklıkla cezalandırılmışlardır. üye olma yasağı, kamuda çalışana üye
1897 tarihinde Sultan Hamid’e karşı Tıb- olma zorunluluğunun kaldırılmasıdır.
biye’de isyan başlaması üzerine birçok Ayrıca odaların gözetimi, idari ve mali
tıp öğrencisi Fizan’a sürgün edilmiştir. denetimi Sağlık Bakanlığı’na verilir.
Yine Osmanlı İmparatorluğunu sarsan 1984 yılında Büyük Kongre toplanır ve
1908 Meşrutiyetin ilanını sağlayan İttihat Merkez Konseyi seçimleri yapılır. Prof.
ve Terakki Cemiyeti, 1892 yılında Tıbbi- Nusret Fişek TTB örgütünün 7. baş-
yenin odunluğunda kurulmuştur.
kanı olur. 1986 yılında diş hekimleri,
İmparatorluğun Cumhuriyete evirildiği 3224 sayılı yasayla yeni kurulan Türk
1920’li yıllarda sağlık alt yapısı bozuk, Diş Hekimleri Birliği içinde yer almak
2000’den az hastane yatağı 1000 kadar üzere TTB’nden ayrılmışlardır. 4 Eylül
hekim mevcuttur. Genç Cumhuriyetin 1988’deki TTB Temsilciler Meclisi’ne ge-
ilk yıllarında Türkiye’de Tabip odaları niş bir katılım olmuş ve “hekimlik onuru
Etibba Odaları adıyla 1219 sayılı kanunla ve özlük hakları bildirgesi” yayınlanmış-
“Tababet ve Şuabatı Sanatlarının Tarzı tır.
İcrasına Dair 11 Nisan 1928 tarihli kanu-
na müteferrik Etibba Odaları Nizamna- 2006 yılında Türk Tabipleri Birliği Ya-
mesi Madde-i Muvakkatesin ahkâmına sası’nın kimi maddelerinde değişiklikler
tevfikan” kurulmuştur. 1929 yılında yapılmıştır. Merkez Konseyi’nin yapısına
önce İstanbul Etibba Odası kurulmuş ve yönelik değişiklik sonucu üyelerin Anka-
İstanbul Vali Vekili nezareti altında ilk ra’da oturma zorunluluğu kaldırılmış ve
başkanı Tevfik Salim Paşa’dır. Soyadı ka- üye sayısı 7’den 11’e çıkarılmıştır.
nundan sonra “Sağlam” soyadını almıştır. Son dekad sağlık örgütlenmesinin ya-

Birinci ve İkinci Dünya Savaşları hekim pısında köklü değişiklerin yer aldığı ve
örgütlenmesini etkilemiştir. 1. Dünya hekim sayısında artışla beraber eğitim
Savaşı sonrası kurulan Etibba Odaları kalitesinin tüm kurumlarda erozyona uğ-
merkezi olarak çalışamamıştır. 2. Dünya radığı bir dönem olmuştur. Hekimler her
Savaşı sonrası toplumun ve hekimlerin zaman ülke ve dünya sorunlarına duyarlı,
gereksinimleri ve Sağlık Bakanlığı’nın her zaman bilimden, laiklikten ve ay-
hekimlere karşı tutumunun sonucu olarak dınlanmadan yana özgürlüğü, eşitliği ve
merkezi bir hekim örgütüne ihtiyaç du- kardeşliği yüz yıl boyunca şiar edinerek
yulmuştur. TTB ise 23 Ocak 1953 tarih ve toplumun ön saflarında yer almışlardır.
6023 sayılı Türk Tabipleri Birliği Kanunu Savaşların halk sağlığı sorunu olduğunu
ile, lağvedilen Etibba Odalarının yerini söylemekten vazgeçmemişlerdir. İstan-
almış; 07 Ocak 1953 tarihinde Tabip köy’lü Hipokrates’ten bu yana sadece şifa
Odaları açılmıştır. Bu yasa, Türkiye dağıtmakla kalmamış, doğanın talanına,
sınırları içinde serbest veya resmi vazifeli nükleer tehlikesine, iklim krizine varana
asker, sivil tabip ve diş tabiplerini içine kadar insanı, sağlığı etkileyen her duruma
alan TTB yasasıdır. TTB Türkiye’deki karşı durmuşlar, değişimin umudu olmuş-
hekimlerin örgütlü sesidir. Üyelik serbest lardır.

KASIM - ARALIK 2019 hekim sözü 11