Page 38 - Hekim Sözü Sayı 4

KADIN

Kuşaklar boyu çocuk istismarı;

çocuk gebeliği ve erken yasta

zorla evlilik

Lale Tırtıl*

Çocuk yaşta evliliklerin halen mevcut olması, sorunun sadece yasalar yoluyla
çözülemeyeceğini gösteriyor. Çocukların sağlıkla çocukluklarını
yaşayabilecekleri bir ülke ortamı için toplumsal düzeyde çözüm üretilmesi gerekir.

dolesan gebeliği 10-19 yaş Diğer yandan annenin yaşı küçül- Türkiye’de 2003 yılından itibaren sos-
aralığında kız çocuklarının dükçe bebek için risk o kadar büyür. yalizasyon sisteminin yıkımından en
A gebeliği olarak tanımladır ve Ergen annelerin çocuklarında düşük çok etkilenenlerden biri de kadın sağlı-
yüksek riskli olarak kabul edilir. Dün- doğum ağırlığı, erken doğum, ani ğı odaklı çalışmalardır. Sağlık Bakan-
ya Sağlık Örgütü (2018) istatistiklerine bebek ölüm sendromu, enfeksiyon- lığı 2007 yılından itibaren antenatalist
göre her yıl 15-19 yaş arası 16 milyon lar, kazalar, gelişme geriliği, istismar politikaların sona erdiğini pronatalist
çocuk doğum yapıyor. olasılığı artar. yaklaşıma geçtiğini basın yoluyla
da halka duyurmuştur. Buna bağlı
Ne yazık ki dünya ölçeğinde 15-19 DSÖ 18 yaş öncesi evliliğin azaltılma- olarak gebelikten korunma konusunda
yaşındaki kız çocuklarının en sık rast- sının erken gebeliklerin önlenmesinde hizmet veren kurumlar büyük oranda
lanan ölüm nedeni gebelik ve doğum en önemli adım olduğunu belirterek kapatılmış, ücretsiz sunulan hizmetler
sırasındaki komplikasyonlardır. Ayrıca 2011 yılında kılavuzlar yayınlamıştır. geçmişe oranla sembolik düzeye indi-
her yıl 15-19 yaşları arasındaki 3,9 mil- Tahminler erken yaşta evliliklerde rilmiştir. En önemli değişikliklerden
yon çocuk güvenli olmayan kürtajlara %10’luk azalmanın, bir ülkenin anne biri kamu kurumlarında yasal düzenle-
maruz kalıyor. Örgütün 2030 projeksi- ölüm oranındaki %70’lik bir azalmaya me tanınmayarak istemli düşükler için
yonlarında adolesan gebeliğin küresel katkıda bulunabileceğini göstermek- verilen hizmetin olağanüstü daraltıl-
olarak artacağı da öngörülüyor. tedir1. masıdır.

Bilindiği gibi, gebe kalan çocuklar için Ülkemizde 2013 yılında yapılan Tür- Diğer yandan üreme sağlığı hizmet-
vücut gelişim geriliği, preeklampsi, kiye Nüfus Araştırmaları verileri her lerinde gebeliğe özel önem verilmiş,
puerperal endometrit, atoni, rektovagi- yüz kadından yedisinin 15-19 yaşları Beta HCG tespit edildiği andan
nal/vesikovaginal fistül, anemi, sistit, arasında evlendirildiğini, beşinin itibaren gebeliği kayıt altına alan izlem
sistemik enfeksiyonlar, cinsel yolla ergenlik döneminde doğum yaptığını sistemi (GEBLİZ) kurulmuştur. Birinci
bulaşan enfeksiyonlar, ağır kanamalar gösteriyor. Her yüz çocuktan altmışı basamak hekimlerine Çocuk, Ergen,
riski yüksektir. Psikososyal açıdan kendisinden beş ya da on yaş büyük Kadın ve Üreme Sağlığı (ÇEKÜS)
öğrenimden kopma, sosyal aktivitede insanlarla evlendiriliyor. 15-19 yaşı birimleri tarafından tespit edilen gebe-
azalma, iş fırsatlarının kaybı, yok- çocuklar için bu evliliklerin yarısında lerin listesini aylık olarak iletilmiştir.
sulluk, sosyal yalnızlık, depresyon, yalnızca dini nikâh yapılıyor. Ergen Bu olumlu adım birinci basamak
intihar düşüncesi/ girişimi ile gebelik evliliklerinin kayıt altına alınmadığı sağlık çalışanlarına performans baskısı
çocukların iyilik halini etkileyen çok bilindiğinden daha yaygın olduğu ile dayatılınca; gebeliğin “duyuru-
ciddi bir sorundur. tahmin edilmektir. su” kişisel verilerin gizliliğinin ihlali
boyutuna varmıştır. Her gebeliğin
*Uzm. Dr., Adli Tıp, İstanbul Tabip Odası Kadın Komisyonu

36 hekim sözü TEMMUZ - AĞUSTOS 2019