Muayenehanelerde POS Cihazı Bulundurma Zorunluluğu Hakkında
- Kasım 18, 2024
- 9120
Son günlerde, muayenehanesinde serbest meslek faaliyeti yürüten üyelerimizden aldığımız başvurular ile, bankaların muayenehanelerde bulunan POS cihazlarını, yazar kasa POS (yeni nesil ödeme kaydedici cihaz) ile değiştirmek istediği, yanı sıra vergi dairelerince de denetimler yapıldığı ve POS cihazlarına ilişkin kimi eksiklikler tespit edildiği öğrenilmiştir.
Muayenehane hekimlerinin POS cihazı bulundurma zorunluluğu ve hangi POS cihazını kullanacaklarına ilişkin bir bilgi karmaşası olduğu görüldüğünden, İstanbul Tabip Odası olarak konuya dair görüşlerimizi kamuoyu ile paylaşmak istedik.
Belirtelim ki;
1- Hatırlanacağı gibi POS cihazı bulundurma zorunluluğu, 05.01.2008 tarih ve 26747 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 379 sayılı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile getirilmiştir.
Düzenleme ile serbest meslek faaliyeti icra eden hekimler, diş hekimleri ve veteriner hekimlerin; iş yerlerinde POS cihazı bulundurmaları ve kredi kartı ile yapılan ödemelerde bu cihazları kullanmaları zorunlu kılınmıştır. Zorunluluğa uymayanlar için de özel usulsüzlük cezası öngörülmüştür.
Bu düzenleme sonrasında Odamız Hukuk Bürosu tarafından, 379 sayılı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği’nin ilgili maddelerinin iptali için Danıştay’a başvurulmuştur. Ancak önce yürütmeyi durdurma talebimiz reddedilmiş, ardından da davanın “hekimler, diş hekimleri ve veterinerlerin, yürüttükleri serbest meslek faaliyeti nedeniyle elde ettikleri kazancı kayıt altına almak suretiyle Kanunda öngörülen vergi güvenliğini sağlamak amacına yönelik olarak ve davalı İdareye verilen niteliklerini belirleyip, onayladığı elektrikli, elektronik, manyetik ve benzeri cihazları kullandırmaya ilişkin zorunluluk getirme yetkisi çerçevesinde getirilmiş olup, mükellefler bakımından öngörülen yükümlülükler kanunun amacı ve verilen yetki sınırları dahilinde bulunduğundan, dava konusu tebliğde hukuka aykırılık görülmemiştir.” gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir.
Dolayısıyla 2008 yılından bu yana muayenehanesinde serbest meslek icrasında bulunan meslektaşlarımızın POS cihazı bulundurmaları zorunludur.
Sürece ilişkin önceki açıklamalarımıza ve haberlerimize aşağıdaki linklerden ulaşmak mümkündür.
2- Diğer yandan, muayenehanelerde 2008 yılından bu yana kullanılan POS cihazlarının değiştirilmesi gerektiğine yönelik söylemlerin doğru olmadığı düşüncesindeyiz. Nitekim hekimlerin POS cihazı bulundurma zorunluluğunu düzenleyen 379 sayılı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği’nde herhangi bir değişiklik yapılmamıştır.
Tebliğ’in 2. maddesinde;
2- Serbest Meslek Faaliyetinde Bulunan Hekimler (Diş Hekimleri ile Veteriner Hekimler Dahil) Tarafından Kullanılacak Kredi Kartı Okuyucuları
…serbest meslek faaliyeti icra eden hekimlerin (diş hekimleri ile veteriner hekimler dahil), iş yerlerinde bu Tebliğde belirtilen özellikleri haiz kredi kartı okuyucularından (bundan böyle POS -Point of Sale- olarak anılacaktır) bulundurmaları ve kredi kartı ile yapılan ödemelerde bu cihazları kullanmaları zorunluluğu getirilmiş ve bu cihazlarla düzenlenecek POS fişlerinin, anılan mükelleflerce yürütülen serbest meslek faaliyetlerinde Vergi Usul Kanunu uyarınca düzenlenmiş "serbest meslek makbuzu" olarak kabul edilmesi uygun görülmüştür.
2.1- Cihazların ve Belgelerin Özellikleri
Anılan hekimlerce kullanılacak POS cihazları ve bunlar tarafından üretilen belgelerin, serbest meslek faaliyeti kapsamında elde edilen kazancın Vergi Usul Kanununa göre belgelendirilmesini sağlayacak şekilde aşağıda sayılan özellikleri haiz olması gerekmektedir.
- a) Ek 3’teki örnekte belirtildiği şekilde belge üzerinde; mükellef bilgileri, tarih, saat, sıra no, hizmetin cinsi, vergi dahil tutarı vb. bilgiler ve "Bu belge V.U.K. uyarınca serbest meslek makbuzu yerine geçen belge hükmündedir." ibaresi yer alacaktır.
- b) POS’lardan her günün sonunda günlük kapanış raporu (Z raporu) alınabilecektir.
POS’lar, yukarıda sayılan özellikleri haiz olup olmadığının tespitine yönelik olarak Bakanlığımızca herhangi bir onay işlemine tabi tutulmayacaktır. Ancak şekil ve muhtevası itibariyle Ek 3’teki örneğe uygun olmayan POS fişleri, Vergi Usul Kanunu uyarınca düzenlenmiş belge hükmünde sayılmayacaktır.
düzenlemesi yer almaktadır.
İlgili Tebliğ’e ve POS cihazı tarafından üretilecek belgenin örneğini gösterir Ek-3’e şuradan ulaşılabilir.
3- Burada dikkat edilmesi gereken husus, 2020 yılına kadar POS cihazlarından çıkan belgenin aynı zamanda serbest meslek makbuzu özelliği bulunmaktayken, bu durumun 19.10.2019 tarihli ve 30923 Sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan 509 sayılı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile değişmiş olmasıdır.
Elektronik belge uygulamalarına yönelik zorunlu geçiş tarihlerinin ve uygulama esaslarının yer aldığı 509 sayılı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği’nin “Elektronik Serbest Meslek Makbuzu Uygulamaları” başlıklı IV. bölümünde;
IV.4.4. e-Serbest Meslek Makbuzu Uygulamasına Geçiş Zorunluluğu
Vergiden muaf olmayan serbest meslek erbaplarının bu Tebliğin “IV.4.5.” numaralı bölümünde belirtilen sürelerde e-Serbest Meslek Makbuzu uygulamasına dahil olması ve belirtilen tarihlerden itibaren serbest meslek makbuzlarını “e-Serbest Meslek Makbuzu” olarak düzenlemeleri zorunludur.
IV.4.5. e-Serbest Meslek Makbuzu Uygulamasına Geçiş Süresi Serbest meslek erbaplarından;
- a) 1/2/2020 tarihi itibarıyla faaliyetine devam etmekte olanların 1/6/2020 tarihine,
- b) 1/2/2020 tarihinden (bu tarih dâhil) itibaren faaliyetine başlayacak olanların ise işe başladıkları ayı izleyen 3. ayın sonuna kadar e-Serbest Meslek Makbuzu uygulamasına dahil olmaları ve bu tarihlerden itibaren bu Tebliğin “V.7.” ve “VIII.” numaralı bölümlerinde belirtilen istisnai durumlar haricinde, e-Serbest Meslek Makbuzu düzenlemeleri zorunludur.
Dolayısıyla 2020 yılına kadar kredi kartıyla yapılan tahsilatlar için POS cihazlarından alınan belgeler serbest meslek makbuzu özelliği taşımaktayken, 01.06.2020 tarihinden sonra kredi kartı tahsilatlarında da tıpkı nakit tahsilatlarda olduğu gibi e-serbest meslek makbuzu düzenlenmesi gerekmektedir.
4- Belirtelim ki, muayenehanelerde POS cihazı kullanma zorunluluğu 2008 yılından bu yana; e-serbest meslek makbuzu düzenleme zorunluluğu ise 2020 yılından bu yana devam etmektedir.
Bugün itibarıyla bu düzenlemelerde herhangi bir değişiklik bulunmamaktadır.
Hekimlerin POS cihazı kullanma zorunluluğuna ilişkin aktardığımız 379 sayılı Tebliğ, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’na dayanmaktadır.
Şu an gündemde olan ve karmaşaya sebep olan, 01.07.2024 tarihinden sonra değiştirilmesi gereken ödeme kaydedici cihazların dayanağı ise, 3100 sayılı Katma Değer Vergisi Mükelleflerinin Ödeme Kaydedici Cihazları Kullanmaları Mecburiyeti Hakkında Kanun’dur. Bu Kanun’un 2. maddesinde belirtilen ödeme kaydedici cihazlar; elektronik yazar kasalar, yazıcı tertibatı bulunan elektronik teraziler veya elektronik terminaller gibi cihazlardır. Bu cihazlar şu anda eski nesil olarak tanımlanmakta olup, Gelir İdaresi Başkanlığı’yla çevrimiçi bağlantısı olan yeni nesil ödeme kaydedici cihazlarla değiştirilmesi gerekmektedir. Hekimler, bahsedilen 3100 sayılı Kanun kapsamında yazar kasa kullanma yükümlüsü olmadığından, yeni nesil cihazları almalarının da gerekmediği düşüncesindeyiz.
Ancak bankalar tarafından, hekimlere aksi yönde bilgiler verildiğinden, herhangi bir mağduriyet yaşanmaması için, konu hakkında Gelir İdaresi Başkanlığı’na yazı gönderilmiş olup, bankalar nezdinde de durumun açıklığa kavuşturulması ve bu yönde bir açıklama yapılması istenmiştir.
İstanbul Tabip Odası
Yönetim Kurulu
POS meselesi ile ilgili yaptığımız açıklamalar ve haberler:
https://www.istabip.org.tr/icerik/ito-pos-cihazi.pdf
