Felsefe Etkinlikleri 20: İhtiyaçların Yorumlanması Siyaseti ve Adalet


  • Mart 31, 2017
  • 2393

Sevgili Felsefe dostları,

“Adalet özlemi insanların en eski özlemlerinden biri; adaletin ne olduğu ise, felsefenin en eski sorunlarından biri.” Böyle demiş İ. Kuçuradi adalet üzerine yaptığı bir konuşmada.* Evet adalet, insanın en eski, en önemli ve yaşamsal değerlerinden biri olmasına rağmen “Adalet nedir?” diye sorduğumuzda tanımlamakta ve açıklamakta hala güçlük çekiyoruz. Ancak bir adaletsizlikle yüz yüze kaldığımızda, yani adalet bir fikir olmaktan çıkıp bir olgu dolayımında adaletsizlik olarak karşımıza çıktığında can yakıcı bir şekilde adaletin ne olduğunu kavramaya başlıyoruz…

Günümüzde bölgesel veya büyük savaşlar kadar terörizm ve siyasi koşullar adaleti özlem olmaktan çıkarıp, her gün daha yüksek sesle talep edilen bir yaşamsal isteğe dönüştürmüş durumda. Kuçuradi aynı konuşmasında adalet fikrini bilgisel olarak kavramsallaştırabilmek için bakacağımız yerin adaletsizlik olduğuna işaret ediyor; “Adaletsizlik”, insanlara insan olarak borçlu olunanları bulduğumuz yer; yani temel insan hakları ilkelerinin türetildiği yerdir. Bu aynı zamanda bize gösteriyor ki, “adalet nedir?” sorusundan önce ve onu cevaplandırabilmek için, “adaletsizlik nedir?” sorusunu sormamız gerekiyor.”* 

İşte biz de giderek daha yoğun bir şekilde özlemini çektiğimiz ve daha güçlü bir şekilde talep ettiğimiz adalet üzerine birlikte düşünmek için; İstanbul Bilgi Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü'nden çok değerli üç akademisyeni çalışma konularının adalet ve adaletsizlikle yakın ilişkisi nedeniyle davet ettik. 

Doç. Dr. Pınar Uyan Semerci, Doç. Dr. Emre Erdoğan ve Veysi Tamer Kondu ile birlikte yapacakları konuşmayı şöyle özetliyor; 

“Siyasetin yaygın kabul gören tanımlarından biri toplumdaki sınırlı kaynakların dağıtımı konusunda verilen güç mücadelesidir. Farklı gruplar, alabilecekleri ‘en fazla’ kaynağı elde edebilmek amacıyla her türlü siyasi araca başvurabilmektedir. Sabit toplam yaklaşımı olarak adlandırabileceğimiz bu çerçeve, toplumun sahip olduğu kaynakların dağılımını doğrudan güçle ilişkilendirmektedir. Temel argümanı; bireyler/gruplar arasındaki rekabet, kaynakların dağılımındaki ‘en eşit’ denge noktasını sağlayacaktır şeklinde özetlenebilir. Oysa, bir toplumda adalet kavramından bahsedebilmemiz insanların sahip oldukları güçle doğru orantılı olarak kurgulanamaz. İnsanca bir yaşam sürdürebilecek düzeyde ihtiyaçların (Fraser) ifade edilebilmesi ve bu ihtiyaçların haklar ve yapabilirlikler (Sen ve Nussbaum) çerçevesinde ele alınması önemli bir paradigma farkıdır.

2016’da yürütmüş olduğumuz ve ‘Ben Kendim Büyüdüm Demiyorum!’ başlıklı çalışmada sonuçlarını paylaştığımız ’Adana’da Mevsimlik (Gezici) Tarım İşçilerinin Çocuklarının Yaşam Koşullarının Çocuğun İyi Olma Hali Perspektifinden İyileştirilmesi Projesi Araştırması’; bahsettiğimiz gerilimi mikro ölçekte gözlemlememizi sağladı. Başlıkta vurguladığımız üzere ‘Gezici’likten kalıcılığa dönüşmüş bu meşgale, bölgedeki karar vericilerin ve hatta işçilerin kendisi tarafından bir ‘işlevsel denge’ olarak görülmektedir. İşçiler bölgenin ekonomik üretimine katkıda bulunmakta, bunun karşılığında da bazı risklere maruz kalmaktadır. Oysa bürokratik bakış açısından örneğin ‘sağlık riskleri’ olarak algılanan bu sorunlar, başta tarım işçilerinin aileleri ve çocukları olmak üzere; çok sayıda kişinin temel haklarının ihlaline temel oluşturmaktadır.

Kısa konuşmamızda, Adana’da gözlemlediklerimiz ve mevsimlik tarım işçilerinin aileleri ve çocuklarından dinlediklerimiz doğrultusunda, kuramsal gibi gözüken adalet tartışmasının yaşamsal sonuçlarını sergileyeceğiz.’

Evet tüm felsefe dostlarını, özellikle adalet özlemi duyanları ve adalet talebi olanları bekliyoruz.

Sevgi ve saygılarımızla,

İstanbul Tabip Odası

* http://www.ankarabarosu.org.tr/siteler/ankarabarosu/ tekmakale/1993-1/2.pdf

İhtiyaçların Yorumlanması Siyaseti ve Adalet: Adana’da (Gezici ve Geçici) Tarım İşçiliği’nin Düşündürdükleri

Konuşmacılar: Doç. Dr. Pınar Uyan Semerci ve Doç. Dr. Emre Erdoğan 

Moderatör: Veysi T. Kondu

Tarih: 10 Nisan 2017, Pazartesi 

Saat: 19.30

Adres: İstanbul Tabip Odası Kadıköy Büro [Rıhtım Caddesi Ülsel İş Merkezi No: 18 Kat 4 Daire 8 / Kadıköy/İstanbul]

Pınar Uyan Semerci

İstanbul Bilgi Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü’nde öğretim üyesi olan Doç. Dr. Pınar Uyan Semerci, 2007 yılından beri Göç Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi’nin müdürlüğü görevini yürütmektedir. Siyaset felsefesi, karşılaştırmalı siyaset, sosyal politika ve sosyal bilimlerde metodoloji alanında dersler veren Uyan Semerci; evrensellik, adalet, katılım, insani gelişim, yapabilirlik yaklaşımı, yoksulluk, göç, kolektif kimlik oluşumları ve çocuğun ‘iyi olma hali’ konularında birçok araştırma projesi yürütmüş, makale, derleme ve kitap yayınlamıştır.

Emre Erdoğan

Galatasaray Lisesi ve Boğaziçi Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölümü’nden mezun olan Doç.Dr. Emre Erdoğan aynı bölümde doktorasını tamamladı. Erdoğan, İstanbul Bilgi Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü’nde öğretim üyesidir. 1996’dan itibaren kamuoyu araştırmaları yapan Erdoğan 2003 yılında bağımsız bir araştırma şirketi olan Infakto RW’yu kurmuştur. Erdoğan dış politika ve kamuoyu, siyasal katılım, gönüllülük ve sosyal sermaye konusunda çok sayıda makalenin yazarıdır. Emre Erdoğan Ekonomi ve Dış Politika Araştırma Merkezi’nde Yönetim Kurulu üyesi (EDAM), Türkiye Kurumsal Sosyal Sorumluluk Derneği’nde başkan yardımcısıdır.

Veysi T. Kondu 

Boğaziçi Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölümü'nde doktora adayıdır. 2008'den beri İstanbul Bilgi Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü'nde yarı-zamanlı öğretim görevlisi olarak çalışmaktadır. Ders verdiği diğer üniversiteler Ottawa, Carleton ve Boğaziçi'dir. Akademik ilgi alanları vatandaşlık çalışmaları, sosyal bilimler felsefesi ve Jürgen Habermas'ın siyasal teorisidir.

Konuşma bağlamında önerilen kaynaklar: 

http://www.bilgiyay.com/p/578/esitsiz-bir-toplumda-cocukluk-578

http://www.unicef.org.tr/files/bilgimerkezi/doc/CWB%20Indicators%20through%20the%20Eyes%20of%20the%20Children%20-%20TR-%20Published%20Version.pdf

 


Bu HABERİ Paylaş!