İstanbul Depremine Yönelik Sağlık Hizmetinin Yapılanması Çalışma Grubu Anasayfa
Hekimler İçin İletişim Hattı
Felsefe Etkinlikleri 5 : 'Kötü Yola Düşen' Felsefeciler:Sofistler Dr. Levent SAFALI
- Kasım 03, 2015
- 2657
Değerli Dostlar,
Yaz döneminde ara verdiğimiz aylık " felsefe sohbetlerimize" kaldığımız yerden devam ediyoruz. Geçmiş sohbetlerimizde "Mitolojik Masallar"ın usulca sahneyi terk edip yerini , "Rasyonel Felsefeye" bıraktığı döneme göz atmış ve "Doğa Felsefecileri" ni incelemiştik.
Halen aslında o dönemdeyiz. Bu ayki toplantımızda "Doğa Felsefecileri" ni takiben ortaya çıkan bir gezgin felsefeciler topluluğunu yani "Sofistler"i ele alacağız.
Sofistler “Doğru”nun tek olmadığını", iddia ediyorlardı. Zaten, doğru tek olsaydı da, bilinebilir miydi ki ? “Varsayalım bildik” diyorlardı, bildiğimiz o “doğru” yu bir başkasına anlatabilir miydik acaba?
Sofistler için “nesnel bilgi iddiaları” çetrefilli işlerdi. Herşeyin “insana” göre değişeceğini düşünüyorlar, objektif “doğru-yanlış”ların ve “iyi-kötü”lerin olamayacağını savlıyorlardı. Bunun yanı sıra işin içine bir de “para” girmişti. Sofistler, tamamen karşıt görüşleri para karşılığı savunmakta bir sakınca görmüyorlardı. "Felsefe kantarı"nın topuzu kaçıyor muydu yoksa?
Tepki çok gecikmedi. Sofistleri amansız bir entelektüel karşı tez bekliyordu. Başta Sokrates, Eflatun ve Aristoteles olmak üzere yeni felsefeci kuşağın en iyileri, yok edici bir eleştiri sağanağı başlattı onlara karşı. Felsefe ailesinin dışına itilmeye çalışıldılar. Gayrı meşru ilan edildiler.
Ancak en büyüklerin, imha edici argümanları bile onları felsefenin dışına çıkarmaya yetmedi! Çevik bir sumo güreşçisi gibi çemberin içinde kalmayı becerdiler.
Belli ki sofistlerin niyetlerini “suyu bulandırıp para kazanmak" a indirgemek yetersiz bir tespit olacaktı !
Peki, o halde sofistleri felsefi kılan şey neydi ? İşte bu soruya yanıt arayacağız.
Onları, Protogoras ve Gorgias şahsında tanımaya çalışacağımız sohbetimizde, modern zamanlardaki Sofistlere ait olması olası etki ve izlere de işaret etmeye çalışacağız.
