Sağlık Bakanlığı Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumu tarafından 2014/1 sayılı ve “Sağlık Personelinin Öğle Yemek Tatili” başlıklı yeni bir Genelge yayınlandı. Bu Genelge ile 2010/55 ve 2010/65 sayılı Genelge’ler yürürlükten kaldırıldı. Kısaca hatırlatmak gerekirse;

1- Bilindiği gibi 5947 sayılı “Tam Gün” Kanunu, 30.01.2010 tarihinde Resmi Gazete’de yayınlanmış ve hekimlere çalışma yasakları getirmişti. Anayasa Mahkemesi tarafından ise 16.07.2010 tarihinde bir kısım madde ve ibarenin yürütmesi durduruldu ve iptal edildi. İptaline ve yürürlüğünün durdurulmasına karar verilen düzenlemelerden biri de 7. maddede yer alan ve hekimlere çalışma sınırlanması getiren ibareydi.

Bu kararın ardından Sağlık Bakanlığı hemen bir basın duyurusu yaptı ve kararın yalnızca üniversitelerde görev yapan öğretim üyelerini kapsadığını, kamuda görev yapan hekimlerin özel/serbest çalışma yapamayacağını ileri sürdü. TTB tarafından bu duyuru da yargıya taşındı ve Danıştay 5. Dairesi 21.07.2010 tarihinde bu açıklamanın yürütmesini durdurdu.

2- Sağlık Bakanlığı, bu kararların ardından, kamuda görev yapan hekimlerin mesai saatleri dışında özel sağlık kuruluşlarında veya muayenehanelerinde mesleklerini icra etmelerini engellemek için yeni bir hamle yaptı. 03.08.2010 tarihinde “Sağlık Personeli Çalışma Saatleri” başlıklı Genelge yayınlandı. 2010/55 sayılı bu Genelge ile kamuda görev yapan tüm hekimlerin mesai saatleri fiilen haftada 45 saate çıkartılmış oldu. 

Oysa 5947 sayılı “Tam Gün” Kanunu’nun 19/a. maddesi ile 2368 sayılı Kanun yürürlükten kaldırılmış ve 30.07.2010 tarihi itibariyle sağlık personelinin haftalık çalışma süresi diğer devlet memurlarıyla aynı hale getirilmişti. Yani 30.07.2010 tarihinden itibaren sağlık personelinin haftalık çalışma süresi, 657 sayılı Kanun’un 99. maddesinde belirtildiği üzere, haftada 40 saat haline gelmişti. Buna karşın 2010/55 sayılı Genelge ile çalışma süresi yeniden günde 9, haftada 45 saate çıkartılmış oldu. Nitekim Genelge’de şöyle denilmekteydi:

“Baştabiplikçe gerekli tedbirler alınmak ve düzenlemeler yapılmak kaydıyla hizmeti kesintiye uğratmayacak şekilde, saat 12 ilâ 14 arasında öğle yemeği ve istirahati için personele münavebeli olarak bir saatlik dinlenme süresi (öğle tatili) verilecektir. Ancak bu süre içerisinde personel kurumdan ayrılmayacak, ihtiyaç duyulması halinde ilgili personel göreve davet edilebilecek ve göreve davet edilen personel de davete icabet edecektir.”

2010/55 sayılı Genelge’den kısa bir süre sonra ise 03.09.2010 tarih ve 2010/65 sayılı Genelge yayınlandı. Bu Genelge’de yukarıda aktardığımız madde yeniden düzenlendi. Buna karşın saat 12-13 arasının öğle tatili olarak tanımlanması ve günlük mesainin 9 saate çıkarılması uygulaması devam ettirildi.

3- Türk Tabipleri Birliği tarafından 2010/55 sayılı, İstanbul Tabip Odası tarafından da 2010/65 sayılı Genelge yargıya taşındı. Danıştay’a başvurularak her iki düzenlemenin de yürütmesinin durdurulması ve iptali istendi. Zira bu düzenlemelerle kamuda çalışan hekimler ve diğer sağlık personelinin çalışma süreleri üst hukuk normlarına aykırı bir biçimde arttırılmakta ve yargı kararları ile günlük mesai süreleri sonrasında serbest çalışabileceklerine hükmedilen hekimlerin bu haklarını kullanmaları engellenmek istenmekteydi. 

Her iki davanın da henüz sonuçlanmadığını belirtelim.

4- Gelinen aşamada ise Sağlık Bakanlığı Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumu tarafından 2014/1 sayılı yeni bir Genelge yayınlandı. Bu Genelge ile dava konusu her iki Genelge de yürürlükten kaldırıldı. 2014/1 sayılı Genelge’de;

“1) Kurumumuza bağlı yataklı sağlık tesislerinde çalışan personele hizmeti aksatmamak kaydı ile saat 12:00-13:00 arasında yemek ve dinlenme süresi verilmesi,
2) Genel kaide bu olmakla beraber; yoğun bakım, ameliyathane, acil servis, doğumhane gibi servislerde çalışan ve hizmet gereği bu dinlenme süresinden istifade edemeyen ve bu durumu idarece tespit edilen personele, mesai bitiminden bir saat evvel izin verilmesi,
3) Yine hizmetin kesintisiz sunulması gereken birimlerde çalışan ve yemek için münavebeli olarak izin verilebilen personele de -öğle dinlenme saatinden arta kalan izin süresinin mesai sonunda kullandırılarak- mesai bitiminden yarım saat evvel izin verilmesi
Personelin arasında eşitliğin ve adaletin temini bakımından gerekli görülmektedir.”

deniliyor.

Anlaşılan o ki gerek devam eden yargılama süreçleri gerekse sağlık personelinin yoğun talepleri karşısında yeni bir düzenleme yapılması kaçınılmaz olmuştur.

Ancak bu Genelge’nin de sorunu bütünüyle ortadan kaldırmayacağını belirtmek gerekir. Zira hizmetin günün 24 saatinde devamlılık gösterdiği sağlık kuruluşlarında, hizmetin kesintisizliği esas olduğundan, personelin “bir saatlik öğle tatili” veya “çalışma molası” kullanamadığı, dönüşümlü olarak yemek yediği ve birbirinin yerine çalıştığı bilinmektedir. Bu nedenle düzenlemenin belirli birimlerle sınırlı tutulması yerine, tüm sağlık personeli yönünden yapılması gerekir.

Söz konusu Genelge için tıklayınız.

14.02.2014
İstanbul Tabip Odası
Hukuk Bürosu

BENZER HABERLER

Hekimlere Hukuki Danışmanlık Hizmeti Sunmaya Devam Ediyoruz

Hekime Şiddet Cezasız Kalmadı

7 Ocak Yönetmelik Değişikliği Davaları Hakkında Bilgi Notu

Sağlık Hizmetlerinde Tanıtım ve Bilgilendirme Faaliyetleri Hakkında Yönetmelik Yayınlandı

Haklılığımız Tescil Edildi! Sağlıkta Şiddeti Protesto Etmek Suç Değildir!

Muayenehane Hekimlerine Çalışma Kısıtlaması Getiren Yönetmelikler Bir Kez Daha Değişti